De Tweede Kamer praat vandaag over het Klimaatakkoord. Hopelijk ook over wie de gigantische rekening ervan gaat betalen. Tot nu toe zijn het vooral de huishoudens die de rekening van de energietransitie betalen. Dat gaat via de Heffing Opslag Duurzame Energie (ODE). In 2018 betalen de huishoudens ruim 13x zoveel ODE over aardgas dan de bedrijven (grootverbruikers). Over elektriciteit betalen huishoudens momenteel 66x zoveel als grootverbruikers. Ik heb al zo’n vermoeden waar het op uit gaat draaien. De komende jaren gaat elk huishouden er zeker enkele honderden euro’s per jaar aan bijbetalen. En dat bedrag kan nog flink oplopen tot 2030. Wat doet onze VOLKSvertegenwoordiging? Of moet ik dat woord beter niet meer gebruiken? Lees verder
Categoriearchief: Geen categorie
Kunnen we wel van het aardgas af?
Gisteren publiceerde de Volkskrant een interview met hoogleraar energiemarktregulering Machiel Mulder van de universiteit Groningen. Leest u even een stukje mee in dat interview:
Het antwoord op de vraag in de titel van dit bericht is duidelijk: nee. We hebben gas nodig, al is het alleen al om in de toenemende vraag naar elektriciteit te kunnen voorzien.
Remco de Boer interviewde onlangs voor Studio Energie de CEO van Gasterra, Annie Krist. Een interessant gesprek met een CEO die natuurlijk voorzichtig was in haar uitspraken. Op de vraag van De Boer hoe groot de vraag naar aardgas volgens haar in 2030 zal zijn antwoordde ze uiterst voorzichtig: “zeker nog 20.”. Dat is 20 miljard m3 aardgas, ongeveer de helft van de huidige vraag. De podcast van het interview is hier te volgen.
Het CBS geeft voor het jaar 2017 aan dat het verbruik van aardgas in ons land bijna 1300 PJ was. Omgerekend in m3 is dat ongeveer 41 miljard m3. Dat zal dan (groten-)deels aardgas zijn uit andere gebieden dan Groningen, zoals de kleinere aardgasvelden in Nederland. Maar denk ook aan levering vanuit Noorwegen en Rusland en de groei van LNG.
In de rest van Europa is aardgas een deel van de oplossing van het energieprobleem. In Nederland is er een bijna hysterische drang om zo snel mogelijk van het aardgas af te raken. Veel Europese landen kijken dan ook met bezorgdheid naar wat er in Nederland gaande is. Die bezorgdheid wordt in eigen land door steeds meer mensen gedeeld, die beginnen in te zien dat we waarschijnlijk duistere jaren tegemoet gaan.
Van het gas af
Hoeveel CO2 bespaar je door van het gas af te gaan? Hoogleraar Energietechnologie van de TU Eindhoven David Smeulders rekent dat in de Volkskrant voor met CO2’s in plaats van euro’s:
“1 CO2 staat voor 1 kilogram CO2-uitstoot. Een kuub gas zou dan ongeveer 1,8 CO2’s kosten, 1 kilowattuur kolenstroom 0,8 CO2’s en 1 kilowattuur zonnestroom of windstroom zou natuurlijk gratis zijn. Een gemiddeld gezin heeft 1500 kuub gas per jaar nodig en dat kost ze dus 2700 CO2’s. Als ze kiezen voor kolenstroom, moeten ze 5000 kilowattuur kopen om hun huis even warm te houden als met gas. Dat kost 4000 CO2’s en zo zijn ze dus 1300 CO2’s slechter af dan met gas. Natuurlijk willen ze dan liever de gratis zonnestroom of windstroom. Helaas zijn die beperkt verkrijgbaar en erg kort houdbaar; ze kunnen nergens opgeslagen worden en moeten na productie onmiddellijk geconsumeerd worden. Door van het gas af te gaan, zal de consument duurder uit zijn, zowel in euro’s als in CO2’s. En die laatste rekening bepaalt wel de opwarming van de aarde.”
En dan heeft Smeulders het nog niet over hoe weinig CO2’s het kost als elektriciteit opgewekt wordt met kernenergie. Kortom, het Nederlandse volk wordt op een catastrofale manier belazerd met het Klimaatakkoord. Niet alleen zal de uitstoot van CO2 er door toenemen, maar de rekening in Euro’s voor dit wanbeleid gaat betaald worden door de argeloze burger. Grote industrieën moeten ook hun steentje bijdragen, maar als dat teveel gaat kosten zullen ze uit Nederland verdwijnen. Voldoende vestigingsplaatskeus voor hen in Europa, want geen enkel ander Europees land heeft een dergelijk krankzinnig gasbeleid. Integendeel: daar wordt aardgas gezien als een methode om de CO2-uitstoot te drukken. Men kijkt verbaasd en bezorgd naar de ‘van het gas af’ -fratsen in Nederland.
Inmiddels zijn de eerste glastuinders al bezig om de catastrofe het hoofd te bieden door te onderzoeken of hun kassen met hout verwarmd kunnen worden. Ongetwijfeld zullen veel huishoudens volgen. Involutie heet dat, omgekeerde evolutie, het teruggaan in de ontwikkeling.
Antarctica smelt wel/niet/weten-we-eigenlijk-niet
Het was de afgelopen weken een dolle boel in klimaatland. Maar liefst 2 publicaties over Antarctica zagen het licht. Op bovenstaand beeld uit de Volkskrant van 14 juni j.l. wordt het artikel uit Nature aangekondigd. Met een vette kop wordt het onheil aangekondigd. Een bijpassende foto was snel gevonden. Rampspoed rond de Noordpool wordt al enkele decennia vergezeld van een zielig eenzame ijsbeer op een afdrijvende ijsschots. Bovenstaande foto is de Antarctische tegenhanger. Een plaatje van een eenzaam? dier is een probaat propagandamiddel.
De publicatie van het IMBIE-team beschrijft de massabalans van de Antarctische ijskap tussen 1992 en 2017. INMBIE is ‘ice sheet mass balance inter-comparison exercise’, een samenwerkingsverband van ESA en NASA waarin wetenschappers met behulp van satellietdata de ijskap van Antarctica meten. Conclusie: de massabalans van Antarctica is negatief in deze periode, dat wil zeggen dat er meer afgaat dan bijkomt. Dat geldt dan vooral voor West-Antarctica. Het ijs op Oost-Antarctica groeit aan volgens de onderzoekers. Dat onderzoek wordt gedaan door het toepassen van satellietdata en modellen. Lees verder
Klimaatakkoord
Ruim een half jaar geleden besteedde ik aandacht aan de plannen van de overheid om CO2-beperkende maatregelen te nemen. Die plannen zijn een stuk dichterbij gekomen: gisteren kondigde de Volkskrant op de voorpagina aan dat die wet er bijna is:
Bron: Volkskrant Lees verder
Ammoniakmeting Vredepeel deel 2
In deel 1 over het meetstation Vredepeel sloot ik af met de constatering dat het station niet alleen te dicht bij een kippenfarm gelegen is, maar dat ook de directe nabijheid van een bos ten Z van het station invloed heeft op de metingen. In dit bericht wil ik allereerst kijken naar het gedrag van NH3 (ammoniak) in de lucht, en daarna de meetdata van Vredepeel in een bepaald jaar vergelijken met de gemeten windrichting.
Bron: www.de-heus.nl
De landbouw is de grootste bron van ammoniak in ons land. Het overgrote deel daarvan komt vrij via stalventilatie en via het uitrijden van mest. Die 2 emissiebronnen verschillen onderling nogal. Het uitrijden van mest gebeurt op akkerland en grasland en is op het moment van uitrijden een min of meer diffuse bron, dat wil zeggen, het vrijkomen van ammoniak vindt over een groter gebied plaats. Dit in tegenstelling tot stalventilatie, die als een puntbron beschouwd kan worden.
Het tweede verschil is dat het uitrijden van mest op een stuk landbouwgrond maar 1 a 2 keer per jaar plaatsvindt terwijl stalventilatie een continu proces is. Overigens kan in bepaald gebied bemesting op verschillende percelen plaatsvinden op verschillen dagen. Het uitrijden mest is gereglementeerd: op grasland mag drijfmest uitgereden worden van 16 februari tot 1 september, op bouwland van 1 februari tot 1 augustus. Als er een wintergewas geteeld wordt mag bouwland ook nog in september bemest worden. Dus van 1 oktober tot 1 februari mag er geen mest uitgereden worden (bron: Melkveebedrijf.nl).
Ammoniakmeting Vredepeel deel 1
De uitstoot van ammoniak door de landbouw is de belangrijkste bron voor de concentratie van ammoniak in de lucht. In de buitenlucht wordt ammoniak door luchtwervels verspreid en meegenomen met de wind. Eenmaal in de lucht wordt ammoniak chemisch omgezet naar ammoniumsulfaat- en ammoniumnitraatzouten (ammonium aerosolen). Ammoniak en ammoniumzouten komen weer op het aardoppervlak neer (droge depositie) of worden door regen uit de atmosfeer verwijderd (natte depositie).
Het RIVM heeft 2 meetnetten waarmee de ammoniakconcentraties in de lucht gemeten worden. De eerste, het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML) had in 2017 zes meetstations waar elk uur gemeten werd. Over een daarvan, het station Vredepeel op de grens van Noord-Brabant en Limburg, gaat dit bericht. Het andere meetnet, het Meetnet Ammoniak in Natuurgebieden (MAN) bestaat uit 31 natuurgebieden waar de gemiddelde maandelijkse ammoniakconcentraties gemeten worden.
Bron: Rotgers en Hanekamp Lees verder
Koolstofkringloop deel 2: 14C
In het vorige bericht heb ik de aandacht gevestigd op de onzekerheden in de koolstofkringloop in zijn algemeen. De foutmarges in de kringloop zoals die gepresenteerd wordt door het IPCC in haar laatste rapport zijn groot. Zo zijn die foutmarges in de bruto fluxen tussen atmosfeer enerzijds en oceanen en land anderzijds zo groot, dat ze het aandeel van de mens in de koolstofkringloop vele malen overstijgen. Deel 1 van de koolstofkringloop is de aanloop tot dit deel 2, dus dat eerst lezen lijkt me.
In dit bericht wil ik het aandeel van het antropogene CO2 eens bekijken in het totaal van alle CO2 fluxen zoals gepresenteerd in het AR5 IPCC-rapport. Het bericht is soms wat technisch, daarom was de hulp van isotopenexpert J. onmisbaar, waarvoor dank. Voor het verhaal over de invloed van de mens op de koolstofkringloop is dit verhaal van groot belang denk ik.
De koolstofkringloop deel 1
Een mens stoot gemiddeld 290 kg CO2 per jaar uit door ademen. Het aantal mensen op planeet aarde wordt momenteel geschat op ruim 7 miljard. De totale uitstoot komt dan uit op ruim 2 miljard ton CO2 per jaar. Dat is ruim 0,76 miljard ton C .
Van vele kanten wordt druk uitgeoefend om de uitstoot van CO2 te verminderen. CO2 is een broeikasgas en doordat het aandeel van CO2 in de atmosfeer de afgelopen eeuw is toegenomen is de hypothese dat daardoor de aarde wel eens extra zou kunnen opwarmen. En inderdaad, het lijkt er op dat de aarde de afgelopen 100 jaar ongeveer 0,8 °C warmer is geworden. Wetenschappelijk is het niet aantoonbaar dat die opwarming het gevolg is van het gestegen CO2-gehalte in de atmosfeer. Desondanks stelde het IPCC in het AR5-rapport : “…It is extremely likely that human influence has been the dominant cause of the observed warming since the mid-20th century.”.
Dat ‘extremely’ is overigens niet de uitkomst van wetenschappelijk onderzoek, maar gebaseerd op wat met ‘expert judgement’ noemt onder de auteurs van het IPCC-rapport. Desondanks is het aannemelijk dat er sprake is van een menselijke bijdrage aan het huidige CO2-gehalte van de atmosfeer. Het huidige gehalte is immers opvallend hoger dan we in het recente geologische verleden gewend waren. Het is daarom van belang om de ‘road map’ van CO2 op aarde te onderzoeken: de koolstofcyclus.
Bron: Rubino et al
Warme meimaand
Mei 2018 wordt waarschijnlijk de warmste meimaand (met een gemiddelde etmaaltemperatuur van ongeveer 16,5°C ) in De Bilt sinds de officiële metingen in 1901 van start gingen.
Bron: KNMI
Over het algemeen heerlijk weer, hoewel dat natuurlijk subjectief is. Diverse weerbureaus spreken van de warmste meimaand in 300 jaar. Ze baseren zich op de zogenaamde Labrijnreeks, een temperatuurreeks waarvan de metingen in 1706 startten. Het is leuk dat we die Labrijnreeks hebben (de oudste temperatuurmeting ter wereld), maar de eerste 2 eeuwen waren de metingen niet betrouwbaar genoeg om de reeks te gebruiken voor statistische doeleinden. De foutmarge tot 1900 wordt geschat op 0,4°C, maar daar mag je niet mee gaan rekenen. Daar hebben we de officiële reeksen van het KNMI voor die in 1901 beginnen. Het KNMI merkt over de Labrijnreeks op: “De eerste Nederlandse temperatuurmetingen werden aan het eind van de 17e eeuw verricht. Vanaf 1706 zijn op verschillende locaties systematisch metingen gedaan die samengevoegd zijn tot een continue reeks door Labrijn (1945). Door de afwezigheid van standaardprocedures bij het meten, standaardinstrumenten en thermometerhutjes, is het lastig om deze lange reeks te homogeniseren.” Niet gebruiken dus voor serieuze doeleinden. Lees verder