Fig.1 Bron: Wynia’s Week
“De ontbossing van Nederland gaat sneller dan die van het Amazonegebied” Dat is de kop boven een artikel van Bina Ayar op de meestal voortreffelijke website van Syp Wynia. Die kop is natuurlijk onzin: van 1990 tot 2015 verdween er in Brazilië jaarlijks meer dan 400.000 ha bos, terwijl er in dezelfde periode in Nederland 930 ha per jaar bijkwamen (ourworldindata). Het totale areaal bos in Nederland is momenteel ongeveer 3730 km2 groot, terwijl alleen al Brazilië bijna 5.000.000 km2 bos heeft. Per jaar verdwijnt er in Brazilië dus ongeveer dezelfde oppervlakte aan bos als Nederland in totaal bezit.
Fig.2 Bron: ourworldindata
Wat vooral wel gebeurt in ons land: uitdunnen, en kap ‘voor de veiligheid’, maar dat laatste betreft vaak geen bos maar bomenrijen langs een weg of solitaire bomen. En er verdwijnt natuurlijk ook bos onder druk van woningbouw en infrastructuur, maar dat moet dan elders weer gecompenseerd worden. En dat gaat dan meestal ten koste van landbouwgrond. Volgens het artikel is er een door de Unie van Bosgroepen opgestelde ‘gezamenlijke strategie’ van kabinet en provincies over het bosbeheer. Het woord ‘bosbeheer’ zegt eigenlijk al voldoende: natuurlijke bossen bestaan in Nederland niet, en we willen o zo graag ‘plannen’ maken voor die kleine plukjes bossen in ons landje, dat overvol en sterk verstedelijkt is.
En dan wordt er in die ‘gezamenlijke strategie’ natuurlijk ook aangehaakt bij klimaatverandering, hoe kan het anders. Bina schijft: “Ook het klimaat is niet gebaat bij de plannen; voor klimaatverandering kwetsbare bomen vervangen door weerbare soorten leidt volgens tegenstanders tot een homogener bos, terwijl heterogeniteit belangrijk is voor ‘klimaatrobuustheid’. Via vlaktekap oude bomen inwisselen voor jonge exemplaren is bovendien juist slecht voor CO2-behoud en biodiversiteit die voor een groot deel samenhangt met dood hout.”
Klimaatrobuust bos creëren, wat moet ik me in ‘s hemelsnaam daarbij voorstellen? En wat ‘CO2-behoud’ is weet ik echt niet, ik denk dat Bina dat zelf ook niet weet. Dat rapport van de Unie van Bosgroepen (what’s in a name) wil ik zeker niet lezen. Overigens zijn bomen klimatologisch bezien op allerlei ruimtelijke schalen van groot belang. Zo kunnen in Nederland met zijn sterke verstedelijking bomen in stedelijke gebieden het Urban Heat Island-effect temperen. Daarover op een later moment meer.