Mei 2021 wordt ook gedenkwaardig koud

In het bericht van 5 mei 2021 schreef ik over de opvallend koude aprilmaand van 2021. Het bericht van 17 mei ging over de manier waarop een weerman die erg koude aprilmaand probeerde te bagatelliseren met behulp van een merkwaardig kaartje.

Om nog even te laten zien hoe opvallend koud de afgelopen aprilmaand was heb ik er een drietal grafiekjes van gemaakt:

Fig. 1    Data: KNMI

Fig. 2    Data: KNMI

Fig. 3    Data: KNMI

De grafieken zijn gebaseerd op de etmaalgegevens van de temperatuur in De Bilt. Die temperatuurgegevens zijn zoals u waarschijnlijk weet tussen 1901 en september 1951 gehomogeniseerd. Die homogenisatie is omstreden, daar is op deze plek al vaker over geschreven. Ik heb deze gecorrigeerde data gebruikt om bovenstaande grafieken te maken maar zal verderop aangeven hoe de ruwe meetdata hiervan afwijken.

Figuur 1 geeft de gemiddelde Tg van de maand april weer van 1901 t/m 2021, Tg is de gemiddelde etmaaltemperatuur. De Tg van april 2021 is in rood weergegeven. Datzelfde heb ik gedaan in figuur 2 maar dan met Tn, de minimum etmaaltemperatuur, en in figuur 3 met Tx , de maximum etmaaltemperatuur van april. In alle drie figuren is de koude aprilmaand 2021 duidelijk waar te nemen. Het is opvallend dat vooral de gemiddelde Tn (minimumtemperatuur) van april 2021 erg laag is.

Omdat ook de huidige meimaand erg koud verloopt heb ik daarvan ook grafieken gemaakt. Omdat op het moment dat ik dit schrijf de temperatuurgegevens van 21 mei t/m 31 mei nog niet bekend zijn ben ik uitgegaan van de prognoses van het KNMI voor Tn en Tx en voor Tg van de prognoses van Weerplaza.

Fig. 4    Data KNMI en Weerplaza

Fig. 5    Data KNMI en Weerplaza

Fig. 6    Data KNMI en Weerplaza

Hier een vergelijkbaar beeld voor de maand mei: mei 2021 is opvallend koud in de reeks meimaanden vanaf 1901. Verschil met april is dat hier met name de gemiddelde Tx (maximum etmaaltemperatuur) van mei 2021 opvallend laag is.

Om te achterhalen of de homogenisatie die het KNMI op de temperatuurdata van De Bilt heeft toegepast gevolgen heeft op bovenstaand beeld heb ik voor april en mei ook de ruwe, niet gecorrigeerde data bekeken. Van zowel de gehomogeniseerde als de ruwe data heb ik voor de maanden april en mei berekend welke positie ze innemen in de totale reeksen van april en mei van 1901 t/m 2021:

Fig. 7    Data KNMI en Weerplaza

Voor Tg, Tn en Tx van respectievelijk april en mei heb ik links met behulp van de gehomogeniseerde data berekend hoeveel jaren er kouder waren dan 2021 en hoeveel warmer dan 2021. Het beeld is duidelijk: april en mei 2021 zijn in de reeks van 121 jaren opvallend koud. In de rechterzijde van de tabel zijn de data weergegeven als je de ruwe, niet gecorrigeerde gegevens van De Bilt toepast. Op basis van de ruwe data stijgen zowel april als mei 2021 nog wat verder in de rangvolgorde van koudste maanden.

Is dit alles een teken dat we aan het begin staan van een koelere periode? Dat zou kunnen, maar het is moeilijk om daar harde uitspraken over te doen vind ik. In elk geval laat het zien dat op het moment dat je na een paar jaren opvallende warmte (en droogte) denkt dat er sprake is van een beginnende trend, je plots weer met beide benen op de grond komt te staan. Alarmistische weermannen uitgezonderd uiteraard.