Van Andel

Trouw plaatste in 2011 een ‘in memoriam’ in de krant:

Hij kon niet tegen verspilling. Niet tegen verkwisting van energie, van talent en zeker niet tegen de verspillende bureaucratie van overheden en grote ondernemingen. Zijn eigenwijze weerbarstigheid was de reden dat AkzoNobel hem als directeur centrale research in 1999 op 61-jarige leeftijd met vut stuurde. Diezelfde eigenwijze weerbarstigheid zorgde er echter ook voor dat hij het niet alleen beter wist, maar ook nog kon maken. Hij dacht met zijn handen.”

Toen ik wat in mijn archief aan het zoeken was naar stukken over warmteoverdracht vond ik een discussiestuk van de hand van wijlen dr.ir. Noor van Andel uit 2009. Over hem werd in 2011 in de krant het bovenstaande geschreven. Het artikel  van Van Andel heet “Temperatuurafhankelijkheid van de latente warmteoverdracht van het natte aardoppervlak naar de bovengrens van de troposfeer, en de invloed daarvan op de klimaatgevoeligheid van een CO2 concentratie verdubbeling” en gaat over de onderschatte rol van latente warmteoverdracht in tropische buien. U vindt het hier als pdf.

Dat was in 2009 zeer complexe materie en dat is het nog steeds. Van Andel was aan de TUDelft afgestudeerd op warmteoverdracht en in zijn werkzame leven onder andere directeur centrale research van AkzoNobel. Hij was een echte praktisch gerichte natuurkundige en niemand vond het vreemd dat hij na zijn pensionering gewoon door bleef werken in zijn eigen bedrijfje dat warmtewisselaars ontwikkelde. In die die tijd begon hij zich ook te bemoeien met de discussie over klimaatverandering.  Hij hield een lezing over zijn inzichten in ‘het hol van de leeuw’, bij het KNMI, en ging in discussie met gerenommeerde klimatologen. Ik heb vernomen dat hij  geen blad voor de mond nam.

Een dergelijke discussie is momenteel ondenkbaar. Het KNMI (en ook andere instituten zoals het RIVM) hebben zich afgesloten van dergelijk contact met ‘buitenstaanders’. Dat is toch wel kenmerkend voor de huidige tijd: buitensluiting in plaats van in gesprek gaan met elkaar. Dat is jammer, want een aantal van die ‘buitenstaanders’ hebben echt wel wat zinnigs op te merken. En dat geldt niet alleen over de klimaatdiscussie maar bijvoorbeeld ook over de energietransitie en niet te vergeten de huidige discussie over de coronamaatregelen.

De laatste alinea’s in het stuk van Van Andel:

“De maatregelen die de politici voor ogen staan om de climate change te beperken, zijn over het algemeen een duidelijke stap voorwaarts in beschavingsniveau. Het ophouden met overmatig gebruik van fossiele brandstoffen, het ontwikkelen van “duurzame” energie technieken, überhaupt het loslaten van de drang naar voortdurende materiële groei, het geven van ruimte aan landen die die groei nog niet hebben meegemaakt, het compenseren van arme lieden die van destructieve boskap moeten leven, is alleszins te prijzen. De vraag is, of deze politieke richting wel mag rusten op gebrekkige Natuurkunde. Ik vind van niet.

Die politiek moet niet afhankelijk zijn van een fysisch slecht gefundeerde opinie van “klimaatgeleerden”, zeker als die, zoals mij tijdens mijn discussie met de heren dr. Rob van Dorland en ir. Peter Siegmund van het KNMI is gebleken, praktisch slecht toegankelijk zijn voor een Natuurkundige discussie ter zake.

Nederland heeft [had in de 16de en17de eeuw] een traditie in het zich niet geheel aanpassen aan heersende politieke meningen. Laten we die traditie in ere houden, door in ieder geval een openbare discussie te laten plaatsvinden tussen Nederlanders die zich met deze kwestie intensief hebben beziggehouden. Het onderwerp is er waarachtig belangrijk genoeg voor.”