De tien stellingen van professor Berkhout

Bron: Wikipedia

Op 11 juni 2020 heeft Guus Berkhout een open brief gestuurd aan de President van de KNAW. De brief is gebaseerd op CLINTEL’s wetenschappelijke manifest, Audiatur et Altera Pars, dat bestaat uit tien stellingen. Hierin worden de regels geformuleerd van onafhankelijke wetenschapsbeoefening.

In onderstaande video legt Berkhout uit wat die tien stellingen behelzen, ik heb ze voor de duidelijkheid uitgetypt. Het zijn eigenlijk algemene stellingen hoe men zich in de wetenschap dient te gedragen. Niet perse toegespitst op de klimatologie maar feitelijk wel bedoeld voor beoefenaren van die jonge tak van de wetenschap. Dat sommige klimaatwetenschappers nogal losjes omgaan met de wetenschappelijke mores heeft ongetwijfeld te maken met de grote maatschappelijke en politieke belangen die er mee gemoeid zijn. Hypothesen veranderen dan makkelijk in dogma’s en de wetenschap krijgt religieuze trekjes.

Luther nagelde zijn 95 stellingen op de kerkdeur van Wittenberg, althans dat is het verhaal. Een goede plek voor stellingen die de kerk betreffen lijkt me. Guus Berkhout heeft zijn stellingen over wetenschapsbeoefening afgeleverd waar deze thuis horen: bij de President van de KNAW.

Dit zijn de tien stellingen van Berkhout:

1             Complexe vraagstukken, zoals klimaatverandering, vragen nauwe samenwerking tussen een groot aantal uiteenlopende wetenschappelijke disciplines.

2             Hoogwaardig wetenschappelijk onderzoek kent een grote diversiteit aan invalshoeken, zonder dogma’s en zonder vooroordelen.

3             Geloof in modellen is geloof in de aannames. Alleen juiste aannames leiden tot een juist eindantwoord. Het gebruik van supercomputers doet daar niets aan af.

4             Met voldoende parameters lukt het altijd om metingen uit het verleden te reconstrueren. Succesvolle reconstructie zegt echter weinig over de juistheid van modellen.

5             In wetenschappelijke vooruitgang hebben metingen het laatste woord. Doorbraken in de wetenschap worden geïnitieerd door het beschikbaar komen van betere metingen.

6             De geschiedenis van de wetenschap laat keer op keer zien dat nieuwe inzichten niet komen van volgers, maar van andersdenkenden.

7             Scheiding van wetenschap en politiek is een groot goed. Academies van Wetenschappen moeten wetenschappers beschermen tegen inmenging van politieke ideologieën.

8             Academies van Wetenschappen hebben de verantwoordelijkheid om de samenleving te waarschuwen voor onzinnige conclusies die volgen uit onvolwassen modellen.

9             Om onzinnig overheidsbeleid te voorkomen, moet de wetenschap meer inzicht verschaffen in de maakbaarheid van de wereld om ons heen.

10           ‘The science is settled’ is een consensusuitspraak, die nooit door integere wetenschappers gebruikt zal worden.