Natuurbranden en berichtgeving

Er waren de laatste tijd opvallend veel natuurbranden, althans als je afgaat op de persberichten. Maar zijn er dit jaar werkelijk zo veel meer natuurbranden dan ‘normaal’? Voor het beantwoorden van die vraag moet je niet zijn bij de traditionele media maar in de cijfers duiken. Dat doe ik graag, en ditmaal werd ik geholpen door de onvermoeibare Deen Bjorn Lomborg.

Fig.1    Bron: Bjorn Lomborg

De linker grafiek toont het verbrande landoppervlak per jaar op aarde van 2001 t/m 2022. De data zijn afkomstig van twee bronnen. De eerste is een publicatie van Gigiglo et al uit 2018 over wildfire data van de MODIS satelliet van NASA. Die data zijn via Giglio bijgewerkt t/m 2022. De tweede bron is de databank van NASA/MODIS.  De bron voor de rechter grafiek is afkomstig van de website Englisch-Corpora, waarmee je in alle Engelstalige geschreven media kunt zoeken op woord. De grafiek geeft het voorkomen van het woord ‘wildfire’ weer in de Engelstalige pers, in miljoenen per jaar van 2010 tot begin augustus 2023.

Het beeld van figuur 1 is duidelijk: er is de afgelopen 2 decennia op aarde sprake van een afname van het landoppervlak ‘wildfires’ met ongeveer 25%. Maar tegelijk een toename van het gebruik van het woord ‘wildfire’ in de Engelstalige pers van 2 miljoen naar 10 miljoen.


Fig.2    Bron: GWIS

Figuur 2 toont voor Europa in 2023 t/m 12 augustus het cumulatief verbrande oppervlak (oranje lijn) in ha (1 km2 = 100 ha). De blauwe lijn is het gemiddelde voor 2012 t/m 2022, en het grijze vlak het gebied waarbinnen zich de curves van 2012-2022 bevinden. Het in totaal verbrande oppervlak ligt momenteel ver onder het gemiddelde voor 2012-2022.


Fig.3    Bron: GWIS

Figuur 3 toont het cumulatief aantal natuurbranden in Europa in dezelfde periode. Dat is tot nu toe ook veel lager dan het gemiddelde van 2012-2022.


Fig.4    Bron: GWIS

Figuur 4 toont de ontwikkeling van de verbrande oppervlakten in 2023 t/m 12 augustus voor de continenten buiten Europa (excl. Antarctica). De grote bosbranden in Canada zijn goed zichtbaar in de grafiek van beide Amerika’s, waar de cijfers voor 2023 opvallend hoger zijn dan van het gemiddelde van 2012-2022. Afrika heeft tot nu toe een lager oppervlak verbrand gebied. Dat verschil in Afrika lijkt klein maar pas op: de schalen van de verticale assen zijn verschillend.

Ondanks de grote bosbranden in Canada is het saldo op alle 5 continenten negatief: er is t/m 12 augustus bijna 600.000 ha minder in de as gelegd dan gemiddeld over 2012-2022. Wie eens in de grafieken per land wil duiken kan hier terecht.