Vattenfall

Het Zweedse Vattenfall heeft NUON overgenomen en timmert flink aan de weg door middel van veel reclames. In die reclames profileert Vattenfall zich als schone en vooruitstrevende leverancier. Dat doen ze ingenieus. Zo zeggen ze over zichzelf: “ ….. altijd al een bedrijf dat energie opwekt uit schone bronnen. ”  Dan volgt een opsomming van die bronnen: waterkracht, zon en wind. Er valt natuurlijk best wel wat af te dingen op dat ‘schone’  van die bronnen, want er is ook bij deze bronnen sprake van indirecte emissies vanwege productie, onderhoud en andere zaken, en het grondstoffengebruik is ook fors. Maar daar gaat het hier niet om. Waar het hier om gaat is dat Vattenfall door de formulering de suggestie opwekt dat ze alléén maar ‘schone’  bronnen gebruikt bij de energieopwekking.

Ik kijk verder en hoor: “  Maar fossielvrij produceren is niet genoeg, er is méér nodig. We moeten fossielvrij reizen, werken én wonen. ”  Hier wordt de suggestie dat Vattenfall uitsluitend fossielvrij produceert alleen maar versterkt. Is dat ook zo? De Volkskrant toonde enkele weken geleden deze tabel:

Fig. 1  Bron: Volkskrant 19-9-2020

De figuur toont de top 10 van bedrijven met de grootste CO2-uitstoot in Nederland. En wie staat daar met voorsprong op plaats 1? Vattenfall, met een uitstoot van bijna 13 miljoen ton CO2 per jaar. Vattenfall produceert zelfs 2x zo veel CO2 als de nummer 2, Tata Steel in IJmuiden. En het rode pijltje laat zien dat de CO2-uitstoot sinds 2015 maar liefst met 8% is toegenomen. Nu is er wel een verzachtende omstandigheid, namelijk dat het bedrijf bij de overname van NUON een deel van die groei heeft ‘gekocht’ en dat ze misschien best wel plannen hebben om die enorme CO2 emissie naar beneden te brengen.

Zo’n plan is bijvoorbeeld de biomassacentrale op het terrein van Vattenfall in Diemen.  Op dit terrein is al een gasgestookte warmtekrachtcentrale aanwezig. Afgezien van het feit dat het verstoken van hout de luchtkwaliteit niet ten goede komt en een aanslag betekent op bossen, is de uitstoot van CO2 door een biomassacentrale zo’n 100% hoger dan van een gasgestookte centrale en zelfs 20% hoger dan van een kolencentrale. Waarom energieproducenten als Vattenfall dan toch zo dol zijn op het stoken van hout is eenvoudig: het wordt stevig gesubsidieerd en volgens de EU produceren biomassacentrales geen CO2 doordat nieuwe boompjes er weer door groeien. Ze vergeten erbij te vermelden dat daar een tijdgat van 50 tot 100 jaar tussen zit. Het is een boekhoudkundige truc uit het groene evangelie van de EU: de CO2-emissie van biomassacentrales is weliswaar de hoogste van alle typen centrales maar wordt op 0 gesteld. Het afgelopen jaar zijn de protesten tegen dergelijke valsspelerij alsmaar toegenomen. Reden voor Vattenfall om het plan van de nieuwe centrale in de ijskast te zetten.

Fig. 2  Bron: Diemerkrant

Dan is er nog een ander ding dat opvalt in de reclames van Vattenfall. Op de website van Vattenfall  lees ik: “ Fossielvrij leven binnen één generatie. Wat gebeurt er met het klimaat en wat kunnen we eraan doen? Bij Vattenfall steken we al onze energie om dat ene doel te bereiken: fossielvrij leven binnen één generatie. Het is een grote uitdaging. Maar het is ook belangrijk om te kijken naar de positieve stappen die al gezet worden. Zo produceren we steeds meer fossielvrije energie. Wij zijn vastberaden om het verschil te maken. ​Ga samen met ons op weg. ”

Dat zinnetje herken ik van het nieuwste reclamefilmpje op tv. In het filmpje zie je dan even een schoollokaal met kinderen. Dat is typisch voor Vattenfall: ze gebruiken in hun reclames vaak kinderen en jonge mensen.  Het lijkt alsof men wil zeggen: kijk eens wie er de dupe zijn als u niet overschakelt op Vattenfall. En fossielvrij leven binnen één generatie klinkt aantrekkelijk  maar is natuurlijk onmogelijk. Zie het bericht van 4 augustus j.l.

Zo produceren we steeds meer fossielvrije energie”. Dat is aan de CO2-cijfers niet te zien, maar misschien rekenden ze al met die biomassacentrale die op (EU-) papier 0 gram CO2 uitstoot? Binnen één generatie fossielvrije elektriciteitsproductie is voor Vattenfall een welhaast onmogelijke opgave gezien hun CO2-uitstootcijfers. Maar misschien lukt het als ze snel wat kerncentrales gaan bouwen. De deur in Den Haag voor kernenergie staat op een kier. In Zweden wordt al 40% van de elektriciteit door kerncentrales opgewekt. Die leveren CO2-vrije elektriciteitsproductie. Vattenfall is grootaandeelhouder van de 3 kernreactoren in Forsmark en de 4 kernreactoren in Ringhals. Dus de expertise is er.