Warmterecord

Bron: Twitter ( Sam Hagens, Hart van Nederland)

Het gonst rond in Nederland:  zal a.s. donderdag het temperatuurrecord in ons land verbrijzeld worden? Nu is een dagrecord klimatologisch bezien niet zo vreselijk interessant, maar de mensen lopen graag warm voor dit soort fenomenen. Het gaat zelfs zo ver dat men soms probeert de weergoden een handje te helpen. Dat was vorig jaar het geval, toen grapjassen met behulp van een strategisch geparkeerde vrachtwagen nabij het meetstation Arcen probeerde het landelijk record in de wacht te slepen. Zie de foto hierboven.

Dat lukte niet: het werd 36,6 °C op 7 augustus in Arcen (Noord-Limburg), net zoals in Hupsel (Achterhoek), Eindhoven en Volkel (Noord-Brabant).  Dat is nog ver van de warmste temperatuur ooit gemeten in ons land. Huisarts Jan Thate in Warnsveld, officieel waarnemer van het KNMI, mat op  23 augustus 1944  in zijn achtertuin maar liefst 38,6 °C. Dat was overigens een ruime tuin achter een eveneens ruim en fraai pand:

Foto:  Google Maps

Er zijn nog steeds veel officiële waarnemers voor het KNMI actief in het land. Dat zijn vaak gepassioneerde amateur-meteorologen. Van de officiële meetstations van het KNMI heeft overigens het station Arcen het record: op 7 augustus 2003 werd er 37,3 °C gemeten.

De Bilt is een van de hoofdstations van het KNMI en qua leeftijd en geografische ligging hét ijkpunt voor heel Nederland. Daar gaat dan ook extra aandacht naar uit. De te kloppen temperatuur is daar 35,7 °C, gemeten op 26 juni 2018. Als de temperatuur  a.s. donderdag daar overheen gaat hebben we een nieuw De Bilt-record. Alhoewel….. aandachtige lezers van deze site weten inmiddels wel dat het KNMI alle gemeten dagtemperaturen tussen januari 1901 en september 1951 gemeend heeft in 2016 te moeten  ‘corrigeren’. Die homogenisatie heeft ervoor gezorgd dat de cijfers veelal naar beneden zijn bijgesteld, de hoogste temperaturen het sterkst. Die homogenisatie is om inhoudelijke redenen omstreden, daar is al vaak over geschreven. Zoek maar eens op ‘homogenisatie’.

Als je echter naar de niet-gehomogeniseerde gegevens kijkt dan is niet 26 juni 2018 de recorddag, maar 27 juni 1947.  Toen werd het in De Bilt maar liefst 36,8 °C. Die metingen vonden tussen 1 januari 1901 en 17 mei 1950 plaats in een grote open meethut, de Pagode. Die Pagodehut werd op 17 mei 1950 vervangen door de destijds moderne Stevensonhut. Een van de twee aanleidingen voor het KNMI om de oude gegevens van De Bilt te corrigeren was dat de Pagodehut op warme dagen veel te hoge temperaturen zou aangeven.

Foto: KNMI

Op de foto hierboven is die grote Pagodehut te zien. Wat interessant is, is dat rechts achter de Pagode een kleine Stevensonhut te zien is. En wat nog interessanter is: gedurende enkele jaren is zowel in de Pagodehut als die Stevensonhut gemeten. Dus ik was erg benieuwd wat er gemeten was op die recorddag van 27 juni 1947. De temperatuur in de Pagode had ik al vermeld: 36,8 °C. In de Stevensonhut werd op die dag een maximumtemperatuur van 36,6 °C waargenomen. Dus slechts 0,2 °C koeler dan de Pagode.  Dat is opmerkelijk, want men gaat er bij het KNMI van uit dat de Pagodehut vooral op warme dagen veel te hoge temperaturen te zien gaf. Sommigen beweren zelfs dat de Pagodehut tot 2,5 á 3 graden warmer zou hebben gemeten dan de nieuwe Stevensonhut. Dat was dus op de gemeten warmste dag ooit in De Bilt niet het geval. Sterker: de maximum dagtemperaturen van beide hutten ontlopen elkaar nauwelijks op die warmste dag in De Bilt.

Enfin, we wachten eventuele records gewoon af. En binnenblijven hoor, want je weet maar nooit. Die waarschuwing geldt natuurlijk niet voor die vele Nederlanders die momenteel op vakantie zijn, in nóg warmere oorden.