Extreem weer

De afgelopen tijd is het weer volop raak in de nieuwsmedia. Overstroming hier, noodweer daar, het lijkt wel alsof extreem weer steeds heviger begint te worden. Bovenstaande video is op 28 augustus 2023 geschoten in Bad Gastein (Oostenrijk). Zeer spectaculair en je verwacht dat het hele dorp weggespoeld gaat worden. Maar blijkbaar is men wat gewend, er staan zelfs kijkers op de brug.


Fig.1    Bron: Tripadvisor

De foto van figuur 1 laat de situatie zien bij lage waterafvoer. Het dorp is gebouwd langs een zeer steile en smalle waterval. Aan het begin van de video is te zien dat het water ongeveer 3m onder het terrasje staat van het huis links van de brug. Vanaf de muur onder dat terrasje heb ik een rode lijn getrokken die ongeveer de waterhoogte aangeeft van de natte doorsnede op 28 augustus 2023. De waterdiepte valt een beetje tegen, maar door het smalle dal en grote afvoer wordt de waterval wel spectaculair. Behalve angstige zijn er ook positieve reacties. Een reactie bij de video : “Endlich führt der Fluss mal wieder richtig und genug Wasser , einfach genial und beruhigt Euch das ist Natur und niemand kann sie beeinflussen und das ist gut so ! Nur Panik zu verbreiten hilft da nicht !”

Nu leven we in rare tijden en wordt elke situatie gebruikt om te tonen dat die ‘uniek’ is en ‘nog nooit vertoond’. Om te achterhalen of extreme neerslag al of niet ‘van alle tijden’ is zijn de historische neerslagreeksen altijd te kort. Maar extreme neerslag levert wel altijd extreme waterafvoer in rivieren op en soms overstromingen. En die laatste laten vaak sporen na.


Fig.2    Bron: Wikipedia

Figuur 2 laat de gedenkstenen van hoge waterstanden zien van de Maas in Venlo. De bovenste steen geeft voor het jaar 1643 een waterhoogte van 19m33 boven AP weer. Daaronder de stenen van 1926 en 1993. In dat laatste jaar was de waterhoogte ongeveer een meter lager dan in 1643. De waterafvoer in 1643 wordt geschat op 3.600 m³/s. De maximum afvoer op 17 juli 2021 bij Venlo was 2927 m3/sec  (bron Rijkswaterstaat). Toen veroorzaakte een hardnekkige ‘koudeput’ grootschalig overstromingen in Ardennen, Eifel en delen van Zuid-Limburg.


Fig.3    Bron: Wikipedia

De foto hierboven is van het oude Rathaus in Passau, de stad die op de plaats ligt waar de Donau Duitsland verlaat. Op de muur zijn de waterhoogten van gedenkwaardige overstromingen door de Donau weergegeven vanaf de 16e eeuw. De Donau is een regenrivier die in het Zwarte Woud ontspringt en waarop een groot deel van Zuid-Duitsland afwatert. Opvallend is dat de meeste overstromingen in de zomer plaatsvonden, dus als gevolg van zware of langdurige regens. Van de meeste van deze overstromingen zijn geen neerslagdata beschikbaar, maar de streepjes en jaartallen spreken boekdelen.

Bovenstaand videootje werd me door een lezer van deze website toegestuurd. Hij is genomen bij de brug over de Ardèche in het plaatsje Saint-Martin-d ‘Ardèche in Zuid-Frankrijk. Het onderste bordje geeft de waterhoogte aan die in 1992 bereikt werd tijdens enorme overstromingen. Bijna 4m hoger hangt het bordje dat de waterstand van 1890 aangeeft! Hier wat oude foto’s van die overstromingen in 1890.

Begrippen als klimaatverandering, klimaatcrisis of andere einde-der-tijden-vergezichten die tegenwoordig al te makkelijk worden gebruikt kende men destijds niet. En laten we eerlijk wezen: in 1890 was de uitstoot van de moderne boosdoener CO2 minimaal, dus het moet toen wel ‘de natuur’ geweest zijn. Dat laatste wordt tegenwoordig door velen praktisch uitgesloten.