Categoriearchief: metingen

2015 warmste jaar ooit gemeten?

Het valt niet mee om het hoofd koel te houden in deze tijden van opwarming. En dan bedoel ik vooral het media-offensief aan de vooravond van de klimaattop in Parijs. Elke dag een waterval van artikelen in de mainstream media, elke dag die NOS-voettocht naar Parijs om de wereld te redden. En het is nu bijna zeker: 2015 wordt het warmste jaar ooit gemeten. Daarom ben ik maar weer eens even in de cijfers gedoken.

‘De’ gemiddelde wereldtemperatuur bestaat helaas niet.  Die moet berekend worden op basis van een source, een bron met waarnemingen.  Er zijn voor die berekeningen maar 2 bronnen:  een databank met thermometermetingen en een databank met satellietmetingen. Alle berekeningen van de gemiddelde temperatuur komen van een van die twee bronnen. De bekendste organisaties die zich bezig houden met die berekeningen op basis van thermometermetingen zijn NOAA, BEST, NASA/GISS en CRU. Twee organisaties gebruiken de satellietdata voor hun berekeningen: MSS en UAH.

Omdat ik – met goede redenen- de thermometerberekeningen enigszins wantrouw (hierover later meer) gebruik ik hier als bron de satellietdata. Die zijn beschikbaar vanaf eind 1978. Satellietdata hebben twee voordelen: de satellieten meten overal op aarde (thermometers zijn zeer ongelijk verspreid en hebben nog meer nadelen), en er is weinig/geen ruimte om de berekeningsmethode naar je hand te zetten via ‘adjustments’  en ‘reanalyses’.

tlt uah okt 2015

Bron:  KNMI Climate Explorer

Ik gebruik hier de datareeks van UAH, de laatste versie V6. UAH en RSS wijken nauwelijks van elkaar af. De data zijn bijgewerkt t/m oktober 2015. We zien de bekende en verguisde ‘hiatus’, de stilstand in de opwarming vanaf het begin van de millennium. We zien ook de piek aan het eind, in 2015. Dat is hem! Die piek zal nog wel hoger worden, want ook november is tamelijk warm.  Maar te zien is dat er in de datareeks meer pieken zijn.  De opvallendste in recente jaren is die van 1997/1998, maar ook in 2010 is er een te zien.  En nog veel meer in het eerste stuk van de grafiek.

Die pieken ontstaan niet door CO2 uiteraard, want dat neemt geleidelijk toe. Die pieken ontstaan door een ander fenomeen, El Niño, of beter ENSO. Dat is een verschijnsel in de zuidelijke tropen van de Grote Oceaan waarbij de temperatuur van de SST (sea surface temperature) toeneemt, met allerlei gevolgen voor het weer in grote delen van de wereld.  Zo zijn de recente bosbranden in Indonesië daar een uitvloeisel van.

In 1997/1998 was er sprake van een super El Niño, maar die van dit jaar is ook een hele grote.  Kijk maar eens in deze grafiek:

enso okt 2015 aBron:  NOAA

Het is een grafiek van MEI, Multivariate ENSO Index.  Dat is een datareeks van NOAA. Door beide grafieken met elkaar te vergelijken zie je dat ENSO de gemiddelde wereldtemperatuur in de bovenste grafiek flink opstuwt. Maar het fenomeen duurt maar relatief kort: zodra de ENSO Index daalt stort de temperatuur ook in. Dat gaat volgend jaar gebeuren. Net op tijd, die klimaattop in Parijs! 😉

Hoe NOAA de temperatuur bijstelde

Interessante video waarin Anthony Watts van de klimaatsite wattsupwiththat   uitlegt hoe het komt dat sinds afgelopen zomer de temperatuurgrafiek van NOAA plots niet meer de ‘hiatus’ van de afgelopen 18 jaar laat zien maar weer een heuse temperatuurstijging. Dat was het gevolg van een ‘adjustment’, een bijstelling van de data. Gelukkig hebben we de satellietdata nog ;-). Een volgende keer meer over temperatuurmeting en datasets.

Wat is de menselijke bijdrage aan Global Warming?

Weer een opzienbarende bijdrage van Jan Ruis in zijn speurtocht naar de feiten achter global warming. Neem even de tijd, want makkelijk is het niet. Maar de conclusies zijn bijzonder!

In het eerste artikel in deze serie werd multipele regressie toegepast van de mondiale oppervlaktetemperatuur van 1860-2014 op de AMO , ENSO en een antropogene forcering. De antropogene forcering werd verondersteld òf lineair te zijn òf logaritmisch. Het beste resultaat werd gevonden met een lineaire trend van 0,051°C/decade. De regressiecoëfficiënt voor de logaritmische forcering is 2,55*ln(CO2), waarin ln(CO2) de natuurlijke logaritme van de atmosferische CO2-concentratie. We noemen het eerste model, 0,051°C/decade, het lineaire model en het tweede model, 2,55*ln(CO2), het logaritmische model. De antropogene component vertegenwoordigt het totaal aan stralingsforceringen door broeikasgassen en aërosolen. Klimaatmodellen van het IPCC rekenen met logaritmische stralingsforcering. Voor de duidelijkheid zijn hier het lineaire en het logaritmische model grafisch naast elkaar gezet:

ajb15

ajb16
Guido van der Werf , die een artikel publiceerde over de resultaten van multipele regressie met 5 factoren, gebruikte een vertraging van 6 maanden voor de AMO en de ENSO. Daar zijn goede argumenten voor. Hieronder zijn de nieuwe resultaten, met vertraging van AMO en ENSO, voor de mondiale temperatuur met het lineaire model en daaronder met het logaritmische model: Lees verder

NOx en het dieselschandaal

Even een zijsprongetje. Natuurlijk is het niet goed te praten dat  VW (en andere) de boel belazerd hebben voor wat betreft de uitstoot van NOx.  Veel artikelen en reportages waren ronkend van aard. Maar ik hou van feiten.

nox auto

In tegenstelling tot wat op veel plaatsen beweerd werd is NOx geen vervuilende stof maar een verzurende. En de uitstoot van NOx door voertuigen is de afgelopen decennia dramatisch afgenomen. In bovenstaande grafiek is dat te zien, inclusief de groei van het autopark in dezelfde periode.  Van  142,67 miljoen kg NOx in 1980 zakte de emissie tot 25,77 miljoen kg in 2014.  Dat is een vermindering van 82%. Niet slecht hoor. Voor alle types wegverkeer ziet dat er zo uit:

nox total weg

 

Hoe zit dat met dat CO2 en opwarming?

Sinds 1850 is de gemiddelde temperatuur op aarde met ongeveer 0,8 °C  gestegen. Dat is niet schokkend veel lijkt me. Maar vanaf het moment dat er een verband werd gelegd tussen die opwarming en de stijging van het atmosferisch CO2 zoals we dat sinds 1958 meten is het hek van de dam. ‘Klimaatverandering’ is hot, very hot. Tijd dus om eens ‘cool’  naar de cijfers te gaan kijken.

Momenteel wordt breed gedragen dat de recente opwarming van het aardse klimaat vooral het gevolg is van het stijgend CO2-gehalte van de atmosfeer. En dat is weer vooral het gevolg van menselijke activiteiten. Dat brede draagvlak voor deze hypothese is het gevolg van een statement van het IPCC:

ipcc en co2

Bron:  IPCC, Climate Change 2014 Synthesis Report, Summary for Policymakers

Hoe het IPCC er bij komt om te beweren dat de stijging van broeikasgassen vanwege menselijke activiteiten  “…. extremely likely to have been the dominant cause of the observed warming since the mid-20th century”  blijft vooralsnog onduidelijk. Boze tongen beweren Lees verder

Extreme neerslag

verzekeraars

Bron: Volkskrant

Bovenstaand artikel stond op 31 augustus 2015 in de Volkskrant. De toegenomen schade is een bekende valstrik in dit soort van berichtgeving. Immers, doordat er steeds meer bebouwde omgeving is en er steeds meer auto’s zijn et cetera zal automatisch de schade bij natuurgeweld stijgen. Inflatie doet de rest, geen kunst dus om kosten te laten stijgen.  Zie ook het hoofdstuk Natuurrampen.

Ik ben vooral benieuwd naar de zware regenval die in de tweede alinea genoemd wordt. Het is de afgelopen weken wel raak hoor. Ik bedoel dan niet de zware regenval hier en daar, maar dat ik als burger, op weg naar de klimaattop in Parijs, steeds meer berichten Lees verder

De temperatuur van de onderste troposfeer sinds 1979

uah 1978 juli 2015 anomalie lt

Bron:  UAH

Bovenstaande figuur laat de temperatuuranomalie zien van Lower Troposphere, dus de onderste  luchtlaag van de dampkring. Gemeten door satellieten sinds december 1978. De maanddata komen van UAH, de University of Alabama Huntsville.

De grafiek toont geen geleidelijke temperatuurstijging, maar een snelle switch in 1998, toen er sprake was van een super El Niño. Zo ontstaan 2 temperatuurplateaus: een van 1979 tot 1998 en een van 1998 tot augustus 2015. Het temperatuurverschil tussen beide plateaus is 0,244 °C. Zoals te zien vertoont het recente plateau nog geen aanstalten om naar een andere niveau te bewegen. Gaat dat ooit gebeuren? Natuurlijk, we moeten ons pas zorgen gaan maken als het klimaat niet meer verandert. Gaat de temperatuur dan omhoog of omlaag? Dat weten we niet. Alle klimaatmodellen voorspellen een stijging, omdat ze alle gebaseerd zijn op de aanname dat een stijging van het atmosferisch CO2 tot een temperatuurstijging MOET leiden. Maar het klimaat is een uiterst ingewikkeld systeem, dus helemaal zeker is dat niet. Overigens, geen enkel model had het vlak blijven van de temperatuur  sinds de laatste super El Niño voorspeld, zo lastig is dat voorspellen dus blijkbaar.

Hansen bakt ze weer bruin

Zie hier de kop van het artikel dat James Hansen samen met wat anderen publiceerde in het Open Acces medium Atmospheric Chemics and Physics. Hoon was zijn deel.

artikel Hansen

Zelfs New Scientist, dat altijd kritiekloos achter klimaatalarmisten aanloopt, merkt nu op: “Highly speculative. Full of conjecture. Based on flimsy evidence. Not supported by mainstream science. Not peer reviewed. Not suitable for basing policy on. It sounds like climate scientists are talking about the claims of climate deniers. But this time they are talking about a 23 July discussion paper by James Hansen, the most famous and respected climate scientist on the planet. “

Nou ja, ‘ the most famous and respected climate scientist on the planet’ is voor hun rekening. Ik ken deze voormalige toponderzoeker van NASA vooral als iemand die niet schroomt om te overdrijven. Het kan hem eigenlijk niet dol genoeg zijn. Ook nu weer. Dat de kritiek nu van alle kanten komt heeft niet alleen te maken met de extreme standpunten die hij in het artikel inneemt, maar ook omdat het artikel gepubliceerd werd voordat het peer-reviewed is, een doodzonde in wetenschapsland. Wat naar voor al die aanstormende wetenschappers die hij door deze te vroege publicatie meesleurt.

Ik neem hem al langer niet heel serieus, dus was ik van plan niet al te veel tijd in de publicatie te steken. Nou ja, dat lukt niet helemaal. Want er is een figuur in het artikel dat mijn aandacht trok:

zs Hansen 2015

Wat heeft Hansen (et al)  hier gedaan?  Lees verder

Hittegolven in Nederland: meer en warmer?

Volgens een team van onderzoekers , waaronder wetenschappers van het KNMI, is in Europa door klimaatverandering de kans op een hittegolf vergeleken met het begin van de vorige eeuw sterk vergroot. Bovendien zou er een sterke opwaartse trend zichtbaar zijn in de maximum temperatuur tijdens een hittegolf. Klinkt aannemelijk, vooral omdat we momenteel behoorlijk zitten te puffen. Lees het onderstaande artikel van de site van het KNMI dd. vrijdag 3 juli 2015 over dit onderzoek:

knmi hittegolf

Bron: KNMI

Op het kaartje hieronder is Lees verder

Nederland warmt vreselijk op (maar niet heus)

Nu de mussen in Nederland van het dak vallen is de gretigheid waarmee media ‘records’ willen scoren opvallend. Beter is om te kijken naar de langere termijn, de trends. Heel bijzonder is hoe het menselijk brein werkt bij dit soort zaken. Bijna niemand denkt meer aan die 6 eerste maanden van dit jaar, waarin het maar niet warmer leek te willen worden.

temp de bilt juli 1994 juni 2015

Bron:  KNMI

De gemiddelde maandtemperatuur van juni 2015 in van De Bilt is net bekend, dus kan ik die meenemen in bovenstaande grafiek. De grafiek betreft de gehomogeniseerde Lees verder