De temperatuurrecords in Nederland vliegen de afgelopen dagen weer driftig in het rond. Ik ga daar niets over schrijven, de meeste zijn de moeite niet waard. Maar ik werd door een lezer attent gemaakt op de fraaie zomer- en wintergrafieken van de website www.wintergek.nl.  daar zijn vanaf 1901 de Tx, Tn en Tg van  alle zomers en winters in grafieken weergegeven. Zomermaanden zijn dan mei t/m september en wintermaanden november t/m maart.

Nu hebben we dit jaar een hele fraaie zomer gehad, maar die van 1947 was fameus. Ik kwam op het idee om de temperaturen van de zomers van beide jaren met elkaar te vergelijken. Welke zomer was warmer, die van 1947 of die van 2020? Daartoe gebruik ik de gemeten Tx (maximum etmaaltemperatuur), Tn (minimum etmaaltemperatuur) en Tg (gemiddelde etmaaltemperatuur) van station De Bilt in 1947 en 2020. Ik gebruik de data van de maanden mei t/m september.

Fig. 1    Data: KNMI

In bovenstaande grafieken zijn respectievelijk Tx, Tn en Tg van de zomermaanden van beide jaren weergegeven.. Op het eerste gezicht lijken Tx, Tn en Tg  van de zomer van 1947 gemiddeld wat hoger te liggen dan van 2020. Om dat beter te kunnen zien heb ik van elk zomeretmaal de temperaturen van 2020 afgetrokken van die van 1947, dus Tx 1947 minus Tx 2020 enzovoort. Dat ziet er dan zo uit:

Fig. 2    Data: KNMI

Alle etmalen waarin de temperatuur in 1947 hoger was dan in 2020 liggen boven 0 en zijn blauw weergegeven. Alle etmalen waarin de temperatuur in 2020 hoger was dan in 1947 liggen onder 0 en zijn met bruin weergegeven.

Duidelijk is te zien dat de zomerdagen in 1947 gemiddeld warmer waren dan die van 2020. Om dat in cijfers uit te drukken heb ik van alle etmalen van Tx 1947 minus Tx 2020 de som bepaald. Datzelfde deed ik ook voor Tn en Tg. Is de som positief, dan is voor de betreffende  zomertemperatuur 1947 gemiddeld warmer dan 2020. Bij een negatieve som is 2020 warmer dan 1947. Voor zowel Tx als Tn en Tg blijken de sommen positief, wat betekent dat de zomertemperatuur van 1947 voor alle drie de temperatuurreeksen gemiddeld hoger ligt dan van 2020.

Een etmaal waarbij de temperatuur 1 °C hoger is noem ik een graaddag. Het aantal graaddagen is dan voor Tx +245, voor Tn +155 en voor Tg +150. Met een totaal aantal zomerdagen van 153 betekent dit dat Tx-zomer in 1947 gemiddeld per etmaal 1,6 °C warmer was dan 2020, en Tn en Tg in 1947 1 °C warmer waren dan in de zomer van 2020. Dat zetten we niet in de krant.