Dat was de kop op de voorpagina van de Volkskrant van 19 januari 2017. Dat is natuurlijk niet waar. Nepnieuws dus. In het artikel zelf wordt dat wel genuanceerd door te stellen dat dat ‘nooit’ betrekking heeft op de periode na 1880. Maar zo’n kop heeft natuurlijk impact op een deel van de lezers, dat kan niet anders. Ook al lees je het artikel onder die kop helemaal, dan nog blijft die kop in je kop. Bij mij ook, maar dan waarschijnlijk om een andere reden dan bij de gemiddelde Volkskrantlezer.
Bron: Volkskrant
Wat mankeerde er nog meer aan het artikel? Kijk eens naar bovenstaande grafiek. Als je als argeloze lezer daar niet van schrikt….. Als redacteur van Klimaatgek zie ik onmiddellijk wat er aan mankeert. Dat is ten eerste de sterk overdreven schaal van de verticale as, waardoor de temperatuurstijging er uit knalt. Die temperatuurstijging sinds 1880 tikt zelfs in 2016 de 1,3 °C aan. Dat is het volgende punt van kritiek.
Op zich klopt het wel, omdat de grafiek gebaseerd is op jaargemiddelde temperaturen. Maar dat hoge jaargemiddelde van 2016 is ontstaan door de super El Niño die in dat jaar piekte. Om te laten zien hoe die Niño-piek er uit ziet, ziet u hieronder het temperatuurloop vanaf 1979, maar dan op basis van maandgemiddelden in plaats van jaargemiddelden. De grafiek is op basis van satellietmetingen zoals die sinds 1979 plaatsvinden.
Bron: RSS satellietdata
De ‘raketlancering’ in 2016 van de wereldtemperatuur in de Volkskrantgrafiek is verdwenen. Wel is er een grote piek als gevolg van El Niño, die net zo snel weer inzakt als hij is opgekomen. De wereldtemperatuur is eind december 2016 weer terug op het niveau dat al vanaf 2002 heerst. Van een stijgende tendens van de gemiddelde temperatuur op aarde is al 15 jaar geen sprake. En dus is de temperatuurstijging vanaf 1880 niet 1,3 °C zoals de Volkskrant suggereert, maar 0,8 °C. Dat scheelt nogal wat.
Je kunt je afvragen waarom de Volkskrant niet de maandgemiddelde grafiek laat zien maar de suggestieve grafiek op basis van jaargemiddelden. Wellicht is er geen opzet in het spel maar heeft de redactie gemakshalve de grafiek overgenomen die de afzender van het persbericht (NASA/NOAA) mee heeft gestuurd. Hier ligt een mooie taak voor de nieuwe president van de USA lijkt me ;-).
Een ander punt dat me opviel was dat de temperatuurstijging in 2016 zo werd verklaard: “Oorzaak van de temperatuurstijging zijn de toenemende concentratie van broeikasgassen in de atmosfeer en het fenomeen El Niño.” Als je de RSS grafiek bekijkt dan is het duidelijk dat je de stijging van broeikasgassen als oorzaak wel achterwege kan laten. De piek in de grafiek is helemaal het werk van El Niño:
In de grafiek is heel mooi te zien dat El Niño de temperatuur op aarde stuurt, met een vertraging van ongeveer 5 maanden. Daarom kon ik in het bericht van 20 november 2016 al voorspellen dat de temperatuur verder omlaag zou gaan.
Tenslotte gaat het artikel verder met de obligate voorspellingen dat de extremen extremer zullen worden , et cetera et cetera. Trouwe lezers van Klimaatgek weten intussen dat er van die voorspellingen door modellen tot nu toe bitter weinig uit is gekomen. De opmerking van Gavin Schmidt van NASA dat de opwarming nu ook ‘merkbaar in het dagelijks leven van mensen’ wordt is volstrekte onzin. Wat geen onzin is, is dat klimaten continu veranderen. Maar dat is altijd zo geweest, het zou griezelig zijn als dat niet meer het geval was. Dus sommige regio’s worden droger, andere natter enzovoorts. In een uiterst complex (chaotisch) systeem als het klimaat is het welhaast ondoenlijk om ‘de oorzaak’ van een regionale klimaatverandering te duiden.
Conclusie: Volkskrant, schaam u diep voor de misleidende kop van het artikel en het kritiekloos napraten van wat NASA in haar persbericht schrijft. In columns mag subjectiviteit leidraad zijn, maar in nieuws natuurlijk nooit.