Enkele weken geleden schreef ik over de recente ontwikkelingen van de Energiewende in Duitsland. In deze bijdrage hetzelfde onderwerp, met een terugblik op de energiemarkt van Duitsland gedurende de afgelopen maand.

Fig.1   Bron: Agora

In bovenstaande grafiek zijn voor de periode 23 december 2024 t/m 21 januari 2025 in Duitsland aangegeven de elektriciteitsvraag (rode lijn) en de bijdrage aan die vraag door de zogenaamde ‘duurzame’ energiebronnen. Duurzaam tussen aanhalingstekens omdat met name zonne-energie en windenergie helemaal niet zo duurzaam zijn. Kijk alleen al eens naar het gebruik van grondstoffen en de energie die nodig is om de molens en panelen te produceren. En ‘biomassa’ betekent zoals bekend is vooral bomen verstoken (met dank aan de EU en Frans Timmermans).

Alles wat tussen de rode lijn en het gele vlak wit is, is het tekort aan elektriciteit als Duitsland alleen aangewezen zou zijn geweest op die ‘duurzame’ energiebronnen. Maar gelukkig zijn er ook (nog) fossiele energiebronnen:

Fig.2   Bron: Agora

Figuur 2 laat zien dat Lees verder →

Fig.1   Bron: Terhaar et al 2025

Vorig jaar schreef ik een tweetal artikelen (hier en hier)  naar aanleiding van een paper van de Duitse klimaatonderzoeker en activist Stefan Rahmstorf. Rahmstorf, die beweerde dat het nu wel zeker was dat de AMOC -de zeestroom die Europa warmte brengt- dreigde stil te vallen. De Volkskrant deed meteen stevig mee:

Fig.2   Bron: Volkskrant

Nu ben ik, door schade en schande wijs geworden, op mijn hoede als ‘klimaatziener’ Rahmstorf weer wat gevonden heeft, en in mijn artikelen van 2024 heb ik laten zien dat het alarmistische verhaal van Rahmstorf (en Volkskrant) waarschijnlijk onjuist was. Dat laatste wordt nu bevestigd door een recent onderzoek van Terhaar et al.

In die nieuwe publicatie, geplaatst in Lees verder →

HEPI , Household Energy Price Index for Europe, is een samenwerkingsverband van een drietal energiebureaus, te weten het Finse VasaaETT, Energie-Control Austria en de Hungarian Energy and Public Utility Regulatory Authority (MEKH). HEPI brengt elke maand een rapport uit met een overzicht van de prijzen van gas en elektriciteit zoals betaald in de hoofdsteden van de 27 EU lidstaten plus het Verenigd Koninkrijk en Oekraïne. Daarin staan opmerkelijke feiten over de gas- en elektriciteitsprijzen. Vandaag een overzicht van de Europese energieprijzen voor de maand december 2024.

Fig.1   Bron: HEPI

Figuur 1 toont de elektriciteitsprijzen van bijna alle Europese landen, in eurocent per kWh. De prijzen zijn inclusief alle heffingen zoals netwerkkosten en belastingen. Die prijs was afgelopen december in Nederland 25,23 cent per kWh. Aan de kleuren te zien is Nederland een middenmoter, waarbij opvalt dat de elektriciteitsprijzen in West-Europa veel hoger zijn dan in Noord- en Oost-Europa. Ik zoom in: Lees verder →

In mijn vorige bijdrage schreef ik uitgebreid over de streepjescode van het KNMI. Arnout Jaspers heeft er afgelopen weekeinde ook een mooi stuk over geschreven onder de pakkende titel ‘De KNMI-streepjescode is een bloedsprookje van klimaatalarmisten’.

Fig.1   Bron: KNMI

Dat verhaal van Jaspers kwam in grote lijnen overeen met wat ik van die streepjescode vind. Jaspers: “Door de oogharen naar de langjarige trend kijkend, is Nederland de afgelopen 120 jaar twee graden warmer geworden. Twee graden, is dat veel of weinig? In Fahrenheit is dat ruim 3,5 graden. Iedereen voelt op zijn klompen aan dat zo’n herschaling van Celsius naar Fahrenheit in feite niets uitmaakt, maar veel minder mensen beseffen dat bij het schalen van kleurbalken altijd keuzes gemaakt moet worden die in principe net zo willekeurig zijn. Dat roept de interessante vraag op wat een min of meer objectieve graadmeter zou zijn voor veel of weinig opwarming, en welke kleurschaal daar een eerlijk, nuchter beeld van zou geven.”

Die donkerrode laatste jaren suggereren in elk geval dat het niet veel warmer moet worden dan gemiddeld 11,8 °C per jaar  of we leggen het loodje. Volstrekte onzin natuurlijk. Net zo als die 7,9 °C van 1963 in donkerblauw volstrekt niet de leefbare ondergrens is.

Daarom maakt Jaspers een eigen streepjesgrafiek Lees verder →

Fig.1   Bron: KNMI

Het KNMI heeft weer een nieuwe klimaatstreepjescode gepubliceerd, net als de afgelopen paar jaren. Ik lees op de KNMI site:

“KNMI-klimaatonderzoeker Karin van der Wiel maakt ieder jaar de klimaatstreepjescode voor Nederland. De klimaatstreepjescode is een kleurrijke weergave van hoe het klimaat in Nederland sinds 1901 is veranderd. Elke streep in de code staat voor de gemiddelde temperatuur van een jaar.

De kleuren variëren van donkerblauw (koude jaren) tot donkerrood (warme jaren). De trend is duidelijk: Nederland wordt warmer. In de eerste helft van de vorige eeuw zijn veel strepen blauw, wat betekent dat het toen koeler was. De laatste decennia zie je steeds meer rode strepen, omdat de temperaturen sneller stijgen. Dit komt vooral door menselijke activiteiten, zoals het verbranden van fossiele brandstoffen. De toename van temperatuur heeft gevolgen voor ons allemaal, zoals vaker hittegolven en meer zware regenbuien.”

Die laatste zinnen heb ik even cursief gedrukt. Ze laten mooi zien dat Lees verder →

Bron: Pointer

Het KRO/NCRV programma Pointer doet zich graag voor als ‘onafhankelijke factchecker’, maar dat lijkt toch wat te hoog gegrepen. Ik werd weer eens op de feiten gedrukt door het lezen van een artikel van de hand van prof. Richard Tol op zijn substack. Richard Tol is een Nederlandse hoogleraar economie aan de Universiteit van Sussex en hoogleraar klimaateconomie aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

De kwestie speelde zich eind mei 2024 af rond de EU lijsttrekker voor de BBB Sander Smit. Smit had beweerd dat het klimaatpakket van de Europese Unie, de Green Deal, jaarlijks 1556 miljard euro kost en dat dit tien keer meer is dan de schade die ermee voorkomen wordt. Dat laatste klopt niet, zo blijkt uit  Pointer onderzoek in het kader van de Factcheck-marathon in aanloop naar de Europese verkiezingen.

Waarom reageerde prof. Tol op zo’n onnozele ‘factcheck’ van Pointer? Lees verder →

Op 26 november 2024 gaf Benny Peiser, directeur van de Global Warming Policy Foundation, in Driebergen een interessante lezing  over de laatste (geo)politieke en economische ontwikkelingen rondom klimaatbeleid. Wat betekent de overwinning van Trump voor klimaatbeleid? Wat is de uitkomst van COP29 in Bakoe? Houdt Duitsland (en Nederland!) het hoofd boven water nu de energietransitie een ramp lijkt te veroorzaken? Nederlandse ondertiteling beschikbaar.

Ad Huijser studeerde Technische Natuurkunde aan de TU Eindhoven en promoveerde in 1979 aan de TU Twente. In 1994 werd hij benoemd tot “baas” van het beroemde NatLab en vanaf 1998 was hij verantwoordelijk voor de wereldwijde Philips Research organisatie. Ad Huijser heeft zich de laatste jaren intensief bezig gehouden met het onderwerp klimaatverandering en toont vanwege zijn achtergrond vaak een ‘frisse’ blik op de problematiek. Dat hij daarbij af en toe heilige huisjes omver haalt is mijns inziens logisch en soms noodzakelijk.

Dat gebeurde onlangs ook met de publicatie van zijn paper “Greenhouse Feedbacks are Intrinsic Properties of the Planck Feedback Parameter”

Hij schrijft in de Abstract: “Het idee dat ons klimaat door het fenomeen van “terugkoppelingen” anders reageert op antropogene forcings dan op natuurlijke instabiliteiten lijkt wijdverbreid. Dit artikel laat zien dat klimaat-terugkoppelingen geen effecten zijn die worden veroorzaakt door forcings, maar in feite ons klimaat “vormen”. Onafhankelijk van de oorsprong van een verstoring zal ons klimaat altijd reageren volgens de Planck-feedbackparameter λPL.”

Omdat de inhoud van deze paper -ook voor de wat meer ingewijde lezers- stevige kost is, heeft Ad Huijser Lees verder →

Als het in de zomer flink waait en het zonnig weer is, dan schijnt in Duitsland méér elektriciteit door wind en zon opgewekt te worden dan er verbruikt wordt. Ik heb gelezen dat op dergelijke dagen dat in Nederland ook zo is. Dat klinkt aantrekkelijk en als je alleen maar dáárnaar kijkt en niet naar de schaduwzijde ervan, dan word je vanzelf een gelukkige (=onnozele) aanhanger van energietransitie.

Fig.1   Naar: energy-charts.info

Afgelopen week (week 50 van 2024) ging het mis: nauwelijks wind in NW. Europa en de zon liet zich ook niet zien. Dat betekende dat windmolens en zonnepanelen nauwelijks energie leverden. In Duitsland noemen ze dat Dunkelflaute. Figuur 1 is een grafiek van de elektriciteitsopwekking in Duitsland in die week 50. Duitsland is het ‘verst’ in de energietransitie, dus daar komt een Dunkelflaute hard aan.

De bovenste zwarte lijn in figuur 1 is het verbruik (de vraag, load), en aan het hogere verbruik is goed te zien dat de eerste 5 dagen doordeweekse dagen waren. DE schommelingen laten zien dat er overdag van een hoger verbruik sprake is dan ’s nachts. De laatste 2 dagen waren weekenddagen, met een overall lager verbruik. De kleurtjes geven de diverse ‘bronnen’  van de elektriciteitsopwekking weer. Lees verder →

Fig.1   Bron: KNMI

Er is de afgelopen maanden veel kabaal geweest over het opvallend vaak voorkomen van tropische wervelstormen in 2024. Figuur 1 is afkomstig uit een recent artikel op de KNMI website. De rode omlijning van enkele passages is van mijn hand. Zonder te twijfelen stelt het KNMI nadrukkelijk dat klimaatverandering daarbij een rol speelte: “… de rol van klimaatverandering is goed zichtbaar geworden”. Lees verder →