Foto:  Volkskrant

Kort geleden schreef ik over een mooie bijdrage van politiek commentator Martin Sommer in de Volkskrant (hier). Sommer fileerde graatloos de klimaatpolitiek in Nederland.  Nou ja, graatloos, een flinke graat is blijven steken in de kelen van promovendus Tim Bleeker en klimaatwetenschapper Appy Sluijs. Die schreven in de Volkskrant deze week een venijnig stuk over de column van Sommer. Dat komt hier op neer: de politiek neemt beslissingen en de wetenschap levert de feiten. Letterlijk schreven ze:

“Klimaatwetenschappers hebben echter wel een belangrijke taak in het klimaatdebat, want zij voorzien politici, rechters, economen, demografen en andere beleidsmakers van de cruciale natuurwetenschappelijke informatie die nodig is voor klimaatbeleid. Andersom is het niet de taak of expertise van politici, columnisten of (klimaat)economen (zoals Richard Tol) om feitelijke bevindingen van natuurwetenschappers ter discussie te stellen.

Wat Sommer doet, is misleidend en gevaarlijk. Hij suggereert dat het politieke karakter van de klimaatdoelstellingen het gevolg is van wetenschappelijke dissensus. Bovendien bagatelliseert hij de gevolgen van klimaatverandering en legitimeert hij struisvogelgedrag.”

Dissensus zocht ik tevergeefs op in de Dikke Van Dale, het bestaat niet in het Nederlands. Dissenter betekent ‘andersdenkende’. Maar de boodschap is duidelijk: de wetenschap levert de feiten, niet-wetenschappers mogen zich daar niet mee bemoeien. Dat geldt ook voor Richard Tol, die klimaateconoom is en dus geen verstand heeft van de materie. Nou was Tol auteur bij het vijfde rapport (AR5) van het IPCC, gevraagd vanwege zijn expertise, en is hij bovendien hoogleraar klimaateconomie aan de VU Amsterdam en de universiteit van Sussex. Dus ik vermoed dat hij op de hoogte is van de materie.

Vooral de zin  “ Andersom is het niet de taak of expertise van politici, columnisten of (klimaat)economen (zoals Richard Tol) om feitelijke bevindingen van natuurwetenschappers ter discussie te stellen.”  vind ik van een stuitende arrogantie en niet meer van deze tijd. De voorbeelden van niet- reproduceerbare wetenschappelijke projecten zijn legio. En niet alleen in de sociale wetenschappen maar ook in de exacte hoek. Klimaatonderzoek wordt veel sterker dan bijvoorbeeld theoretische natuurkunde beïnvloed door allerlei maatschappelijke en politieke krachten. Dat dat soms leidt tot perverse afhankelijkheid is geen geheim meer, dacht ik.

Foto:  NRC

Misschien moeten Bleeker en Sluijs eens praten met microbiologe Rosanne Hertzberger die onlangs in het NRC schreef over de gebreken van wetenschappelijk onderzoek, zoals het niet reproduceerbaar zijn. Ze schreef:

“Mij wordt wel eens gevraagd wat we met het gebrek aan vertrouwen in de wetenschap aan moeten. Ik maak me eerder zorgen om het tegenovergestelde. Ik denk dat we te veel vertrouwen in de wetenschap hebben. Ik denk dat te veel mensen wetenschap zijn gaan beschouwen als een soort alwetende feilloze autoriteit, die kan oordelen over goed en kwaad. Terwijl het in realiteit een nogal bewerkelijke methode is die bovendien uiterst buigzaam is en kan worden ingezet om een regenboog aan verschillende overtuigingen, argumenten en betogen kracht bij te zetten.

Wie roept dat „wetenschap ook maar een mening is” maakt zich schuldig aan een soort hedendaagse blasfemie. Maar veel te vaak heeft zo iemand gewoon gelijk. ”.

Kom op Tim en Appy, daal eens af van jullie ivoren toren van academische onaantastbaarheid.