De Volkskrant kopte gisteren: “Vertrouwen in de wetenschap is helemaal niet zo beroerd”. Dat was naar aanleiding van een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.
Bron: WRR
Inderdaad , als je bovenstaande grafiek ziet dan mag de wetenschap zich verheugen op het grootste vertrouwen onder alle lagen van de bevolking. Persoonlijk maak ik me wel zorgen om de opvallende tweede plaats voor de rechtspraak. Vooral laag- en middelbaar opgeleide mensen hebben niet zo veel vertrouwen in de rechtspraak, hoog opgeleiden veel meer. ’t Was misschien een leuke enquêtevraag geweest voor elk van de 3 groepen: ‘welke (inkomens-)groep heeft volgens u het meeste vertrouwen in de rechtspraak?’.
Interessant was ook de uitslag over het vertrouwen in bronnen over klimaatverandering:
Bron: WRR
Klimaatgek hoort tot de bovenste categorie, de laagst scorende (en ik doe nog wel zo mijn best ;-)). De wetenschap doet het ook hier weer het beste van allemaal. Merkwaardig is dat de milieubeweging als bron van informatie het helemaal niet slecht doet. Hoogopgeleiden hebben in deze bron het meeste vertrouwen, hetgeen aantoont dat een hoge opleiding nog niet wil zeggen dat er voldoende gezond verstand aanwezig is.
Tot nu toe is het verhaal van de WRR inderdaad in het voordeel van de wetenschap. Maar nu deze grafiek:
Bron: WRR
Let vooral eens op de stellingen in het gekleurde vlak. Het vertrouwen in wetenschappers is blijkbaar toch niet zo groot als werd verondersteld. Zonder twijfel wordt dat mede ingegeven door diverse schandalen rondom frauderende wetenschappers de laatste tijd. Wat mij betreft kan de volgende actie van 55 hoogleraren daaraan toegevoegd worden: op 3 juli j.l. kopte Trouw: “Hoogleraren: ‘Schaliegas is voor Nederland niet interessant’ ”. En daaronder deze foto uit de USA:
Bron: afp
Het zal niemand ontgaan zijn dat het hier ging om 55 hoogleraren die het boren naar schaliegas in ons land afwijzen. Ze stellen dat na een ‘nuchtere afweging’ van voor- en nadelen, de conclusie moet zijn dat schaliegas voor Nederland niet interessant is. Dat laatste is bijzonder, omdat het onderzoek naar schaliegaswinning nog maar net is begonnen en er zelfs nog geen proefboringen zijn gedaan.
Welke kwalificaties hebben deze 55 hoogleraren dat ze in dit stadium al weten dat we er niet mee moeten doorgaan? Het grote publiek zal danig onder de indruk zijn geweest van het feit dat 55 knappe koppen eenzelfde standpunt innemen. Dat is natuurlijk niet erg wetenschappelijk, het gaat er ook hier niet om hoeveel mensen het met elkaar eens zijn, maar wat de waarheid is. Maar minstens zo belangrijk is de vraag of deze 55 knappe koppen ook verstand hebben van gaswinning. Daarom heb ik het lijstje van Trouw er maar eens bij genomen en via internet opgezocht wat die 55 hoogleraren hebben gestudeerd. Hier is de lijst, met masterstudie en afstudeerplaats/promotieplaats:
Prof.dr.ir. Jan Rotmans, hoogleraar Duurzame Transities, Erasmus Universiteit Rotterdam
Wiskunde, Delft, Maastricht
Prof.dr. Theo Beckers, hoogleraar Duurzame Ontwikkeling (em.), Tilburg Universiteit
Sociale geografie, Nijmegen, Wageningen. Voorheen hoogl. vrijetijdswetenschappen
Prof.dr. Frans Berkhout, hoogleraar Innovatie & Duurzaamheid, VU Amsterdam
Geografie, Leeds, Sussex,
Prof.dr. Jan Boersema, hoogleraar Milieuwetenschappen, Cultuur en Religie, VU Amsterdam
Biologie Groningen
Prof.dr.ir. Jacqueline Cramer, hoogleraar Duurzaam Innoveren, Universiteit Utrecht.
Biologie Amsterdam
Prof.dr.ir. Bert de Vries, hoogleraar Energie en Mondiale Verandering, Universiteit Utrecht
Scheikunde Nijmegen, Groningen
Prof.dr. Reyer Gerlagh, hoogleraar Milieu-economie, Tilburg Universiteit.
Econometrie, wiskunde Amsterdam
Prof.dr. John Grin, hoogleraar Beleidswetenschap, Universiteit van Amsterdam
Natuurkunde Amsterdam
Prof.dr.ir. Michiel Haas, hoogleraar Materialen en Duurzaamheid, Technische Universiteit Delft
Architectuur Zurich, Eindhoven
Prof.dr. Wim Hafkamp, hoogleraar Milieukunde, Erasmus Universiteit Rotterdam
Economie Amsterdam
Prof.dr. Marko Hekkert, hoogleraar Dynamiek van Innovatiesystemen, Universiteit Utrecht.
Scheikunde
Prof.dr.ir. Arjen Hoekstra, hoogleraar Water Management, Universiteit Twente.
Civiele techniek Delft
Prof.dr. Kees Hummelen, hoogleraar Chemie, Rijksuniversiteit van Groningen
Scheikunde Groningen?
Prof.dr. Harry Hummels, hoogleraar Ethiek, Organisaties en Samenleving, Universiteit Maastricht
Filosofie, bestuurskunde Twente
Prof.dr. Jan Jonker, hoogleraar Duurzaam Ondernemen, Radboud Universiteit Nijmegen
Andragologie, sociale psychologie, bedrijfswetenschappen Leiden
Prof.dr. Rene Kemp, hoogleraar Innovatie en Duurzame Ontwikkeling ICIS, Universiteit Maastricht
Econometrie Tilburg, Maastricht
Prof.dr. Alfred Kleinknecht, hoogleraar Economie van Innovatie, Technische Universiteit Delft
Economie Berlijn, Amsterdam
Prof.dr. Carolien Kroeze, hoogleraar Milieusysteemanalyse, Wageningen Universiteit
?
Prof.dr. Rik Leemans, hoogleraar Milieusysteemanalyse, Wageningen Universiteit
Biologie Uppsala, Laxenburg
Prof.dr. Harro van Lente, hoogleraar Filosofie van Duurzame Ontwikkeling, Universiteit Maastricht
Technische natuurkunde, wijsbegeerte Twente
Prof.dr. Pieter Leroy, hoogleraar Milieu en Beleid, Radboud Universiteit Nijmegen
Sociologie Leuven, Nijmegen
Prof.ir. Peter Luscure, hoogleraar Installatietechniek / C2C, Technische Universiteit Delft
Werktuigbouwkunde Delft
Prof.dr. Pim Martens, hoogleraar Duurzame Ontwikkeling, Universiteit Maastricht
Gezondheidswetenschappen Maastricht
Prof.dr.ir. Anthonie Meijers, hoogleraar Filosofie van de Techniek, Technische Universiteit Eindhoven
Werktuigbouwkunde, Filosofie Delft Utrecht Leiden
Prof.dr.ir. Arthur Mol, hoogleraar Milieubeleid, Wageningen Universiteit.
Milieukunde, sociologie ???
Prof.dr. Paquita Pérez Salgado, decaan Faculteit Natuurwetenschappen, Open Universiteit Nederland
Scheikunde Amsterdam
Prof.dr. Ad Ragas, Hoogleraar Milieu- Natuurwetenschapppen, Open Universiteit Heerlen.
Biologie Nijmegen
Prof.dr. Lucas Reijnders, hoogleraar Milieukunde, Universiteit van Amsterdam
Biochemie Amsterdam
Prof.dr. Sjoerd Romme, hoogleraar Ondernemerschap en Innovatie, TU Eindhoven
Economie Tilburg Maastricht
Prof.dr. Annemieke Roobeek, hoogleraar Strategie en Transformatiemanagement, Nyenrode
Politicologie Amsterdam
Prof.dr. Huub Savenije, hoogleraar Hydrologie en Waterhuishouding, Technische Universiteit Delft|
Hydrologie Delft
Prof.dr. Bert Scholtens, hoogleraar Duurzaamheid en Financiële Instellingen, RU Groningen
Economie Groningen??
Prof.dr. Johan Schot, hoogleraar Geschiedenis der Techniek, Technische Universiteit Eindhoven
Geschiedenis Rotterdam Twente
Prof.dr. Wim Sinke, hoogleraar Zonne-energie, Universiteit van Amsterdam
Natuurkunde Utrecht
Prof.dr. Sjak Smulders, hoogleraar Macro-Economie, Universiteit van Tilburg
Economie Tilburg
Prof.dr. Jan Stel, hoogleraar Oceanische Ruimte en Menselijke Activiteit, Universiteit Maastricht
Geologie , palaeontologie Groningen
Prof.dr. Frans Stokman, hoogleraar Methoden/Technieken Sociale Wetenschappen, RU Groningen
Politicologie Amsterdam
Prof.dr. Egbert Tellegen, hoogleraar Sociologie en Milieu, Universiteit Utrecht
Sociologie Utrecht
Prof.dr. Gerard van Bussel, hoogleraar windenergie, Technische Universiteit Delft
Wiskunde natuurkunde Nijmegen
Prof.dr.ir. Andy van den Dobbelsteen, hoogleraar Climate Design & Sustainability, TU Delft
Bouwkunde ????
Prof.dr.ir. Klaas van Egmond, hoogleraar Milieukunde, Universiteit Utrecht Levensmiddelentechnologie Wageningen
Prof.dr.ir. Anke van Hal , hoogleraar Sustainable Housing Transformation, TU Delft
Bouwkunde Delft
Prof.dr. Ekko van Ierland, hoogleraar Milieueconomie i.h.b. Natuurlijke Hulpbronnen, Wageningen
Economie Amsterdam
Prof.dr. Theo van de Klundert, hoogleraar Economie, Universiteit van Tilburg
Economie Tilburg
Prof.dr. Daan van Soest, hoogleraar Milieu-Economie, VU Amsterdam en Universiteit Tilburg
Economie Groningen
Prof.dr. Rob van Tulder, hoogleraar International Business-Society Management, Erasmus Rotterdam
Politicologie Amsterdam
Prof.dr. Arjen van Witteloostuijn, hoogleraar Economie, Univ. van Antwerpen, Tilburg en Utrecht
Economie
Prof.mr. Jonathan Verschuuren, hoogleraar Internationaal en Europees Milieurecht, Uni Tilburg
Rechten Tilburg
Prof.dr.ir. Pier Vellinga, hoogleraar Klimaatverandering Wageningen Universiteit/VU Amsterdam
Civiele Techniek Delft
Prof.dr. Louise Vet, hoogleraar Evolutionaire Ecologie, Wageningen Universiteit
Biologie Leiden
Prof.dr.ir. Arjen Wals, hoogleraar Sociaal Leren en Duurzame Ontwikkeling, Wageningen Universiteit
Milieukunde Wageningen, Ann Arbor
Prof.dr. Gail Whiteman, hoogleraar Duurzaamheid en Klimaatverandering, Erasmus Rotterdam
Business Waterloo (Ca) Kingston (Ca)
Prof.dr. Herman Wijffels, hoogleraar Duurzaamheid en Maatschappelijke Verandering, Univ Utrecht
Economie Tilburg
Prof.dr. Aart de Zeeuw, hoogleraar Milieueconomie, Universiteit van TilburgWiskunde,
economie Groningen Tilburg
Prof.dr. Bastiaan Zoeteman, hoogleraar Internationaal Duurzaamheidsbeleid, Universiteit van Tilburg
?
Het lijstje is uiteraard ‘ohne Gewähr’. Van 2 hoogleraren heb ik ook na verwoede pogingen niet kunnen achterhalen wat ze gestudeerd hebben. Dat is vreemd. Ik heb al eens eerder hier geconstateerd dat sommige universiteiten hierover heel gesloten zijn.
Verstand van gaswinning heb je als je mijnbouwkunde hebt gestudeerd, of aanverwante vakken zoals geologie en geofysica. Van de 55 hoogleraren is er slechts 1 die vanwege zijn opleiding misschien wat verstandigs zou kunnen zeggen over schaliegaswinning. De overige 54 hoogleraren kunnen in elk geval voor wat betreft hun opleiding zeker niet bogen op kennis over gaswinning.
Nu zou men kunnen stellen dat er wellicht mensen op de lijst staan die weliswaar niet vanwege hun studie/promotie verstand van zaken hebben , maar dat wel hebben opgedaan tijdens hun beroepscarrière. Dat is mogelijk, maar ik betwijfel dat. In de eerste plaats is gaswinning zeer specialistisch; het is nagenoeg onmogelijk om daar op academisch niveau verstand van te krijgen vanuit je bureaustoel. In de tweede plaats zijn veel van de hoogleraren opgeleid in maatschappij- en gedragswetenschappen en niet in natuurwetenschappen. Van de 55 hoogleraren op het lijstje zijn dat er maar liefst 26.
De oproep van de 55 hoogleraren kan op zijn best gezien worden dan als een emotionele oproep van mensen die ‘bezorgd’ zijn, het is geen appel van een groep wetenschappers die vanuit hun kennis van het vakgebied ‘dwalende politici’ een halt toe willen roepen. Een oproep doen is hun goed recht. Ik heb wel bezwaren tegen de wijze waarop ze dat gedaan hebben. Door het nadrukkelijk gebruiken van hun functie roepen ze het beeld op van deskundigheid, en dat is ten onrechte, zoals bovenstaand lijstje toont. Bovendien is de oproep in een zo vroeg stadium van onderzoek dat van een ‘nuchtere afweging‘ van voor- en nadelen geen sprake kan zijn.
Bron: failingcivilization.com/
Plaatjes zoals hierboven doen het goed op het internet. Fraccen krijgt op deze manier bij het grote publiek het imago van een techniek die (vaak) grote schade toebrengt aan het milieu. Onterecht: en is in ons land al vele malen gefract zonder enig milieunadeel, en er zijn al duizenden boringen door aquifers gedaan waarbij nog nooit ongelukken zijn gebeurd met het grondwater. Natuurlijk moet fraccen naar schaliegas goed onderzocht worden voordat het eventueel kan worden toegepast.
“De wetenschap” heeft door deze dwaze actie weer wat van zijn glans verloren.