Een stukje uit een artikel van de hand van wetenschapsjournalist Maarten Keulemans in de Volkskrant van 27 juli 2019:

“Volgens klimaatsceptici zou het KNMI zestien hittegolven rekenkundig hebben weggemoffeld. Hoe komen ze daarbij? Google ‘hittegolven’ en ‘KNMI’, en je komt het al snel tegen: het verhaal, in maart in de wereld gebracht door de klimaatsceptische stichting De Groene Rekenkamer, dat het KNMI zestien hittegolven van voor 1950 rekenkundig zou hebben weggemoffeld.

Dat is half waar. In 1950 verplaatste het KNMI een officiële thermometer die te veel tussen de bebouwing was komen te staan en daardoor te hoge temperaturen aangaf. Waarna men de oude metingen naar beneden bijstelde oftewel ‘homogeniseerde’, omdat er anders een oneigenlijke knik in de temperatuurreeksen zou zitten.

Maar volgens De Groene Rekenkamer heeft men de temperaturen te sterk bijgesteld, met als gevolg een grafiek die de toename van het aantal hittegolven overdrijft. ‘Koren op de molen van mensen die geloven in, of leven van klimaatalarmisme’, volgens Rob de Vos, bloggende geograaf en aanjager van het verhaal.

Intussen is het aantal hittegolven ook volgens allerlei andere meetreeksen fors gestegen, zegt klimaatwetenschapper Dim Coumou, verbonden aan noch het KNMI noch de Groene Rekenkamer. ‘Ik heb weinig verstand van homogenisatietechnieken’, tekent hij aan. ‘Maar als er geen toename in hittegolven in Nederland zou zijn, dan zou dat een sterke afwijking betekenen ten opzichte van de opwaartse trends die we zien in de omliggende landen, in Europa en de wereld. Voor zo’n sterke afwijking zou een natuurkundige verklaring moeten bestaan. Die zie ik niet.’

Het KNMI zelf ‘haalt de schouders erover op’, zegt woordvoerder Cees Molenaars. ‘Het is goed dat we elkaar controleren. Maar deze groep positioneert zich zo in de hoek van achterdocht en ontkenning dat we geen behoefte voelen inhoudelijk te reageren.’ “

Lees verder →

De hitte van vandaag heeft alle records verbroken. Het onofficiële record staat nu op naam van het KNMI station Gilze-Rijen op het gelijknamige vliegveld, in elk geval boven de 40 graden.  Het nog veel hogere record van vliegveld Deelen is ongeldig verklaard: de stijging was te snel.  Er wordt onderzocht wat er mis is gegaan met de meting.

De Bilt heeft ook een nieuw record: 37,3 C.  Dat is een halve graad hoger dan het oude record van 1947: 36,8 C. De grafiek van Txx ziet er nu zo uit:

Ik hoop dat het inderdaad morgen iets minder warm wordt, want ik ben dat recordgedoe een beetje zat aan het worden. En die warmte ook.

Om een beetje relativering in het hitteverhaal aan te brengen hier de voorpagina van de website Wunderground.com  die data van ontelbaar veel weerstations over de hele wereld bijhoudt. Zie het contrast tussen West-Europa en het oosten van de USA:

Bron: wunderground.com

Bron: Volkskrant

Bovenstaande regels vormen het begin van een artikel in de Volkskrant van vandaag. De obligate foto die tussen de kop en de subkop was geplaatst heb ik maar weggelaten.  Het is een foto van de afkalvende Perito Moreno gletsjer in Argentinië. Dergelijke foto’s worden graag door klimaatalarmisten gebruikt om de ernst van het probleem te schetsen. Ik vertelde mijn leerlingen dan altijd dat gletsjers die in zee uitmonden altijd afbrokkelen, in koude en in warme tijden. Mondige leerlingen werden dat (hoop ik), op hun hoede voor propagandatrucjes.

Om die krasse uitspraken in de kop te onderbouwen maakte journalist Keulemans  gebruik van drie recente publicaties.  Om die te bestuderen vergt nogal wat tijd, maar ik wil wel alvast een korte reactie geven.

Ik heb van alle drie de artikelen de abstract gelezen, wat plaatjes bekeken en de auteursnamen vergeleken. Wat dat laatste betreft: twee van de drie artikelen hebben dezelfde hoofdauteur, en een deel van de co-auteurs nam deel aan twee artikelen. It’s a small world, climate science.

Eigenlijk is er maar één artikel dat de alarmistische zinnen van Keulemans rechtvaardigt, en dat is getiteld “No evidence for globally coherent warm and cold periods over the preindustrial Common Era” . In de abstract van dit artikel staan ronkende zinnen die Keulemans blijkbaar geïnspireerd hebben. Ik zie dat dit artikel, in tegenstelling tot beide andere, een zogenaamde “Letter to the Editor” is. Dat houdt in dat een weging door peer reviewers normaal gesproken achterwege blijft. Beide andere artikelen zijn wel peer reviewed en zijn opvallend voorzichtiger in de getrokken conclusies.

Bron: Nature

Het NRC had gisteren over dezelfde papers ook al een artikel in zijn krant, de Volkskrant kon blijkbaar niet achterblijven. Dat NRC-artikel was wat voorzichtiger van toon dan dat van Keulemans. Ik zal de komende weken de drie artikelen eens rustig lezen en als ik denk dat ik moet reageren dat ook doen. Zowel NRC als Volkskrant raad ik aan extra voorzichtig te zijn met papers die niet peer reviewed zijn. Beide andere publicaties, die wel peer reviewed zijn, rechtvaardigen na mijn korte inspectie, geenszins de alarmerende teksten van het Volkskrantartikel. Overigens is peer reviewing nog geen garantie dat een paper geen onzin verkoopt. Misschien later meer.

Gisteren was het een erg warme dag in Nederland. Het record van de hoogste temperatuur was voor Eindhoven  met waarschijnlijk 39,3 °C. Maar net zoals met de andere stations van het KNMI moeten die gegevens eerst nog gevalideerd worden. Vergelijk het met het eventueel bijstellen van de gemeten tijd na de 100m hardlopen bij atletiek. Omdat ik vooral benieuwd ben naar de temperatuur in De Bilt is dat wachten vervelend. Op het moment dat ik dit typ is de officiële Tx van woensdag 24 juli 2019 nog niet bekend.

Nu is Weerplaza geabonneerd op de 10-minutenmetingen van het KNMI en maakt daar fraaie grafiekjes van. Dat ziet er zo uit:

Bron: Weerplaza

Ik heb de pointer gezet op woensdag 17 uur, rond die tijd was het in De Bilt het warmst. Het label geeft 35,9 °C aan. Dat is de hoogste temperatuur van de 10-minuten metingen van gisteren in De Bilt.  De maximum temperatuur kan nog iets hoger liggen, een piekje binnen twee metingen zou dat kunnen veroorzaken.  Maar spectaculair veel hoger is onmogelijk lijkt me.

Nu heb ik de gemeten temperaturen van De Bilt erbij gepakt sinds 1901 en telkens voor elk jaar de hoogst gemeten temperatuur genomen (Txx) en in een grafiek gezet. Ik heb me beperkt tot temperaturen van ≥  30 °C. Dat ziet er zo uit:

Data: KNMI

De rode punt is De Bilt gisteren. De lineaire trendlijn laat zien dat de Txx sinds 1901 is gestegen, maar die stijging beperkt zich tot 1 °C tussen 1901 en 2019. Dat is ongeveer de helft van de stijging van de gemiddelde temperatuur in De Bilt in deze periode. De Txx van 1947 is nog steeds het hoogst.

Het kan zijn dat de gevalideerde Tx van gisteren iets hoger uitvalt. En vandaag krijgen we weer een warme dag, dus wellicht wordt de Tx vandaag in De Bilt hoger dan gisteren. Voor de trend van de afgelopen 119 jaar zal dat echter weinig uitmaken.

Vanmiddag is het Nederlands warmterecord gebroken.  Het oude record stond op naam van Warnsveld, waar in 1944 38,6 C gemeten werd.  Vanmiddag werd dit verbroken:  in Gilze-Rijen werd 39,1 graden C gemeten. Update: Eindhoven schijnt warmer te zijn, met 39,3.  Gilze-Rijen stijgt plots naar 39,2.  Ik denk dat we geduld moeten hebben, de gemeten waarden moeten nog gevalideerd worden door het KNMI. De Bilt werd niet zo warm:  de 10-minutenmetingen geven een maximum temperatuur vanmiddag van 35,9 C, maar ook dat moet gevalideerd worden.

De omstandigheden voor een nieuw record waren perfect: een wolkenloze hemel, de wind uit het zuiden en heel weinig verdamping.  Dat laatste komt omdat het al een poosje droog is. Planten nemen dan maatregelen tegen uitdrogen en zetten de verdamping op een laag pitje.  Ook het bodemoppervlak op met name de zandgronden was vanwege het ontbreken van neerslag droog. En laten we ook niet vergeten dat de hoeveelheid zonnestraling die Nederland bereikt sinds 1985 flink toegenomen is. Dat komt omdat de lucht veel schoner is geworden. Zie daarover dit bericht.

Morgen nieuwe kansen op records 🙂 en hopelijk een overzicht van de Txx van De Bilt vanaf 1901.  Niet gehomogeniseerd uiteraard.

Ruim een week geleden schreef ik over het artikel van Van Delden in de jongste uitgave van het tijdschrift Meteorologica. Ik liet zien dat zijn berekening van de  toename van de apriltemperaturen van 1901-2019 met 3,5 °C onjuist is. Die was gebaseerd op de polynomiale trendlijn in plaats van de lineaire.  Bovendien was de afgebeelde trendlijn niet van rangorde 7 zoals beschreven maar van rangorde 4. Polynomiale trendlijnen zijn ongeschikt voor het berekenen van klimatologische trends.

Blijven nog een paar zaken in het artikel over die interessant zijn om te bekijken. Van Delden bekijkt de zonneschijnduur en de atmosferische circulatie om er achter te komen wat zijn (te hoge) apriltrend zou kunnen verklaren. De zonneschijn is de afgelopen decennia flink toegenomen. Dat beschreef ik al in vorige berichten zoals hier.

Data: KNMI

In bovenstaande grafiek heb ik het aantal zonnige dagen  in De Bilt per jaar sinds 1958 weergegeven. Tussen 1985 en 2018 is het aantal zonnige dagen  met >2000 J/cm2 in De Bilt met meer dan 25% toegenomen. Dat is enorm. Oorzaak daarvan is een proces dat brightening heet: de lucht is de afgelopen decennia veel schoner geworden. Van Delden schrijft dat sinds eind jaren ’70 de concentraties SO2 met meer dan een factor 10 zijn afgenomen. SO2 is een belangrijke oorzaak van het ontstaan van aerosolen die zonlicht tegenhouden. Lees verder →

Bron: Twitter ( Sam Hagens, Hart van Nederland)

Het gonst rond in Nederland:  zal a.s. donderdag het temperatuurrecord in ons land verbrijzeld worden? Nu is een dagrecord klimatologisch bezien niet zo vreselijk interessant, maar de mensen lopen graag warm voor dit soort fenomenen. Het gaat zelfs zo ver dat men soms probeert de weergoden een handje te helpen. Dat was vorig jaar het geval, toen grapjassen met behulp van een strategisch geparkeerde vrachtwagen nabij het meetstation Arcen probeerde het landelijk record in de wacht te slepen. Zie de foto hierboven. Lees verder →

Jordan Peterson is professor klinische psychologie aan de University of Toronto. Hij neemt geen blad voor de mond, zijn scherpe waarnemingen leveren hem zowel veel aanhangers als tegenstanders op. Die tegenstanders zijn vaak linkse studenten en docenten die hem (soms met succes) van hun campus weren als hij een spreekbeurt komt houden. Een onbegrijpelijk houding, vrijheid van meningsuiting is een van de pijlers waarop wetenschap rust.

Ik vind hem een intrigerende en slimme man. Hier vat hij op de Cambridge Union in 2018 in 6 minuten samen waar het in de klimaatdiscussie (niet) om gaat.

https://youtu.be/pBbvehbomrY

In Zaanstad is de stichting Duurzaan actief. Onlangs verscheen een bericht op hun website over klimaatontkenners en de Holocaust met een zeer agressieve en domme tekst. Dat stuk is , heb ik begrepen van mensen uit Zaanstad, onlangs ook geplaatst in het huis-aan-huisblad weekblad ‘Zaans Stadsblad’ van 3 juli j.l. De laatste regels luiden:

“ls het zeker is dat ‘wij’ zelf verantwoordelijk zijn voor grootste ramp voor de mensheid sinds de Holocaust – en dat is zeker –, kunnen we dan nog wel toestaan dat sommige media, enkele politici en dwarse burgers twijfel blijven zaaien? Elk bericht met een vage theorie zorgt er immers voor dat ‘volgers’ niet bijdragen aan vermindering van de uitstoot. Dat maakt publieke ontkenners schuldig. Hoog tijd dat het ontkennen van de vernietiging van alles wat leeft, strafbaar wordt. Om een volgende Holocaust (letterlijk ‘brandoffer’) te voorkomen.” Lees verder →

 Blauwe stippen betreffen de jaarlijkse gemiddelde temperatuur, rode stippen de gemiddelde temperatuur in april. De lijnen zijn de polynomiale trendlijnen [rangorde 7].
Bron: Meteorologica

Een vakbroeder wees me onlangs op een artikel in het Meteorologica. Onderzoeker Aarnout van Delden van de universiteit van Utrecht heeft in het juninummer een interessant artikel geschreven over de warme aprilmaanden ven de afgelopen decennia. Hij constateert dat de aprilmaanden in ons land de afgelopen 40 jaar veel sneller zijn opgewarmd dan andere maanden. Van Delden berekent dat de jaargemiddelde temperatuur in De Bilt sinds 1901 ruim 2 °C gestegen is terwijl april maar liefst 3,5 °C steeg.  Dat laatste lijkt me nogal fors. De trendlijnen in de eerste grafiek zien er inderdaad indrukwekkend uit. Op basis van de grafiek constateert Van Delden dat nu de gemiddelde apriltemperatuur gelijk is geworden aan de gemiddelde jaartemperatuur, beide trendlijnen convergeren inderdaad in 2019 naar 11 °C.

Ik was benieuwd of ik tot dezelfde constateringen zou komen als Van Delden, en maak gebruik van de  ongehomogeniseerde temperatuurreeksen van het KNMI. In de officiële (gehomogeniseerde) temperatuurreeksen van De Bilt zijn de meetgegevens tussen 1 januari 1901 en 1 september 1951 ‘gecorrigeerd’ met behulp van een statistische techniek. Gecorrigeerd betekent dat data in de meeste gevallen naar beneden zijn bijgesteld. Die correctie is omstreden, zie dit rapport van ondergetekende en Jan Ruis, Frans Dijkstra en Marcel Crok. Daarom gebruik ik de niet-gehomogeniseerde  maar wel gestandaardiseerde cijfers, tenzij anders vermeld.

Data: KNMI Lees verder →